W dn. 5.06.2025 odbył się wykład p. prezes Marii Białek „ Rok akademicki 2024/2025 w roku Jubileuszu 50- lecia UTW w Polsce”.
W pierwszej części spotkania omówiono udział w uroczystościach jubileuszowych w Warszawie, gdzie odbył się IV Wielki Kongres UTW oraz w Katowicach - I Forum Śląskich UTW. UTW miały duży wpływ na podejmowane przez rząd decyzje, co podkreślone zostało w Uchwale Senatu RP „ … Działacze tego ruchu byli pionierami i współautorami kluczowych zmian w polityce senioralnej Polski, szczególnie po roku 1989”.
W drugiej części spotkania omówiono najważniejsze wydarzenia roku akademickiego 2024/2025 w UTW Rybnik.

22.05.2025

Wykład Historia sztuki na wesoło, czyli sztuka w kalamburach stanowił kontynuację formuły jednego z wcześniejszych spotkań. Poprzez zabawę opartą na odgadywaniu poszczególnych wyrazów przygotowanej sentencji uczestnicy spotkania mieli okazję do zapoznania się z szeregiem pojęć z dziedziny malarstwa, rzeźby, architektury oraz rzemiosła artystycznego. W trakcie zajęć słuchacze byli proszeni o podawanie kolejnych liter z alfabetu. Pod wybranymi literami kryły się różne hasła związane z historią sztuki (m.in. chryzelefantyna, izokefalizm, kariatyda, teryna, patynki, sfumato, rzygacz). Każda odsłona wiązała się z prezentacją oraz omówieniem danego pojęcia.
Wykład wygłosiła p. Helena Kisielewska.

15.V.2025 Wykład „Stres i sposoby jego oswajania” dr hab. Edyta Janus.

Wykład rozpoczął się od krótkiego wprowadzenia do tematyki stresu – wyjaśniono czym jest stres oraz wskazano jego wymiar biologiczny i psychologiczny. Następnie omówiono sposoby radzenia sobie z nim. W pierwszej kolejności odniesiono się do biologicznego wymiaru stresu i tego, w jaki sposób można pracować nad stresem na poziomie pracy z ciałem. Wskazano trzy podstawowe obszary: dbanie o ciało (z uwzględnieniem odżywiania się, spożywania płynów, higieny snu, stosowania przerw), aktywność fizyczną oraz stosowanie relaksu. W ramach ,,zadania domowego,” zachęcono uczestników do próby samodzielnego zrealizowania mini treningu relaksacyjnego. W dalszej części wykładu, odniesiono się do wymiaru psychologicznego stresu oraz możliwości jego oswajania. Wymieniono strategie pomocne w radzeniu sobie na poziomie poznawczym, podkreślono takżeważność korzystania ze wsparcia społecznego, posługiwania się humorem.

W dniu 8 maja 2025 roku odbył się wykład prof. Mieczysława Łapkowskiego z Politechniki Śląskiej pokazujący co współczesna chemia potrafi zdziałać dla dobra człowieka.
Na początku zostało przedstawione tło historyczne obrazujące wszechobecność związków chemicznych w życiu człowieka. Ta obecność stale wzrasta i nasza cywilizacja nie potrafi już funkcjonować bez różnorodnych technologii chemicznych. W następnej kolejności zostały przedstawione najnowsze trendy chemicznych badań naukowych związanych z elektroniką. Chociaż elektronika słabo kojarzy się z chemią, to okazuje się, że są już na rynku urządzenia elektroniczne oparte na typowych produktach chemicznych, np. polimerach. Dzięki nim mamy giętkie ekrany smartfonów, laptopów czy telewizorów, folie fotowoltaiczne, czy też okna elektrochromowe. Istotne są też osiągnięcia chemii w medycynie służące poprawie komfortu leczenia pacjentów, czy też ratowania życia ludzi.

24.04. 2025 Wykład „Kobieta w poezji - poezja w kobiecie"- Anna Pojda

Kobieta jest bohaterką literacką wielu utworów. Szczególnie poezja, ta kraina łagodności upodobała sobie tę postać. Już w mitologii pojawiają się piękne kobiety, nimfy, boginie, obiekty westchnień wielu bogów i herosów. Nawet o piękną Helenę toczyła się wojna trojańska. W tradycji chrześcijańskiej jest przekaz, że nie byłoby Raju bez Ewy.
Postać kobiety - matki, żony, kochanki jest motywem liryki, epiki i dramatu. Liryka, czyli poezja w interpretacji W. Szymborskiej jest sprawą skomplikowaną. Na pytanie - czym jest? poetka przyznaje, że nie wie i trzyma się tego „ jak zbawiennej poręczy"... Kobieta jest uosobieniem miłości, piękna, marzeń i cierpienia. Renesans uwiecznił ją w Pieśniach Świętojańskich o Sobótce i we fraszkach Kochanowskiego. Współczesna poezja maluje postać kobiety przez pryzmat doświadczeń wojny i okupacji. Baczyński, Broniewski, Tuwim, marzą o „Tomaszowie", jako symbolu ciszy, spokoju i niespełnionej miłości. Nie można kochać i żyć szczęśliwie, gdy wokół „płonące łąki krwi"... Miłość jest cierpieniem, bólem rozstania. Broniewski skarży się słowami:
„kochać, to znaczy dotknąć, zobaczyć, a ciebie nie ma, nie ma".....
Jednak miłość zwycięża. Hołd jej składa Gałczyński w słynnych „Pieśniach" dedykowanych żonie Natalii, gdzie wyraża pragnienie, aby „ocalić od zapomnienia" ich miłość i wspólne życie. Obraz kobiety jako symbolu dobra i zła, miłości i nienawiści jest stale obecny w poezji, gdyż jak stwierdził Tuwim, „Bóg ją stworzył, lecz diabeł opętał" ,kobieta jest tajemnicą, zagadką, natchnieniem artystów, szczególnie poetów.
Ignacy Krasicki z przekąsem stwierdza:
„Mimo tak wielkiej płci naszej zalety, my rządzim światem, a nami kobiety.".....

10.04.2025 "Rzymska strategia urbanistyczna — Podpora Imperium"

Słuchacze Uniwersytetu wysłuchali wykładu o tym jak starożytni rzymianie lokowali/zakładali nowe miasta (coloniae), o podstawowych wytycznych urbanistycznych i geograficznych tego procesu. Omówiona zastała strona techniczna oraz administracyjna tak poważnego przedsięwzięcia. Na koniec w makroskali zapoznali się z wpływem nowych rzymskich miast na trwałość władzy Imperium rozciągającej się na trzy kontynenty.

W dniu 20 marca 2025 w Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Rybniku odbyła się sesja popularnonaukowa. Prelegent mgr Marcin Wieczorek, nauczyciel historii w ZS nr 1 w Żorach, przybliżył uczestnikom nieznane fakty oraz ciekawostki z życia Tadeusza Kościuszki. Fascynujący wykład rozpoczął i zakończył się krótko formatowym koncertem uczniów, którzy połączyli zarówno instrumenty klasyczne jak i nowoczesne. W skład kwartetu wchodzili: Piotr Günter, Wiktor Szweda, Patryk Suchoń oraz specjalista części technicznej Leon Wojtas. Po spotkaniu liczna publiczność włączyła się w ekscytującą dyskusję na temat bohaterów narodowych we współczesnym świecie.

13.03.2025 „ Daisy von Pless. Piękna, bogata, ale czy szczęśliwa?” Marianna Kurczab

Podczas spotkania zostały przedstawione ważniejsze wydarzenia z życia pszczyńskiej księżnej Daisy von Pless ( ur. 1873 – zm. 1943). Celem wykładu było ukazanie jej prywatnego życia - od dzieciństwa do śmierci. Księżna pochodziła z wysoko cenionej arystokracji angielskiej Cornwallis-West, wyszła za mąż ( 1891r. ) za Hansa Heinricha XV von Hochberg, księcia pszczyńskiego, jednego z najbogatszych kawalerów ówczesnej Europy, tym samym Daisy i Hans należeli do elity arystokratycznej Europy. Księżna była więc bogata i piękna, ale nie była szczęśliwa. Ukazanie meandrów życia księżnej było głównym celem wykładu, który dodatkowo został zilustrowany kilkudziesięcioma slajdami pokazującymi Daisy na przestrzeni jej życia.

6.03.2025 „System emerytalny w Polsce” – Leszek Bednorz , Menadżer Regionu ds. Planów Emerytalno- Kapitałowych

Podczas spotkania omówiono funkcjonowanie systemu emerytalnego w Polsce , opartego na 3 filarach:
I filar – ZUS - publiczny, obowiązkowy, niedziedziczny,
II filar – OFE, subkonto w ZUS- publiczny, obowiązkowy, dziedziczny,
III filar – prywatny , dobrowolny , dziedziczny
Ponadto omówiono wpływ demografii na wysokość świadczeń, możliwości dziedziczenia środków oraz sytuację emerytalną kobiet.
Po wykładzie wywiązała się ożywiona dyskusja dotycząca przyszłych emerytur dzieci i wnuków słuchaczy.

27.02.2025 „Rybnik- FACH- INTERES- GESZEFT”. Marek Niesobski

Słuchacze zapoznali się z historią rybnickiego rzemiosła oraz lokali handlowo-usługowych w okresie od połowy XIX wieku do wybuchu II wojny światowej. Omówiono znaczenie i wpływ przedsiębiorczości na rozwój miasta oraz na jego architekturę. Wysłuchano wielu ciekawostek historycznych dotyczących różnych „fachów” i „interesów” oraz wielu wyjątkowych budynków miasta. Na koniec omówiono historię rybnickich ulic oraz jak zmieniały się ich nazwy na przestrzeni lat.

„Rybnik- FACH- INTERES- GESZEFT” to tytuł nowej wystawy stałej w rybnickim muzeum, do oglądania której zapraszał wykładowca.

13.02.2025. Wykład na temat: "Czy Unia Europejska jest przygotowana do nowych wyzwań?" wygłosił dr Jan Olbrycht, ekspert Team Europe Direkt, były poseł do Parlamentu Europejskiego. Określił zasady funkcjonowania UE - międzynarodowej organizacji, posiadającej osobowość prawną, która ma na celu wspieranie pokoju, przyjętych wartości i troskę o dobrobyt narodów. Funkcjonowanie UE przebiega wyłącznie wg ustalonego prawa.
W skład UE wchodzi aktualnie 27 państw, 9 kandyduje. Członkostwo działa na podstawie traktatów, które określają m.in. warunki przystąpienia do Unii, a także możliwości wystąpienia. Kompetencje Unii wynikają wyłącznie z przyjętych traktatów. Najważniejsze z nich wymagają jednomyślności.
Wykładowca zaprezentował również kompetencje funkcjonujących w UE instytucji, jak: Rada Europejska, Rada Unii Europejskiej, Komisja Europejska, Parlament Europejski.
Na postawione w temacie pytanie odpowiedzi są trudne, gdy uzmysłowi się aktualne wyzwania: postBrexit, przyszłość UE, polityka migracyjna, polityka energetyczna, wojna na Ukrainie, ochrona granic, praworządność, skutki Covid-19, zmiany klimatu, AI/FAKES NEWS. Spójny, logiczny wykład uzmysłowił również zasady samodzielności, suwerenności państw członkowskich w sytuacjach, gdy podpisały traktaty zgodnie z prawami UE.

6.02.2025 „ Sztuka i przemysł. O XIX-wiecznym odlewnictwie artystycznym rodem z Gliwic". Helena Kisielewska

Przedmiotem spotkania była działalność Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach uruchomionej w 1796 roku. Fabryka była jednym z nielicznych XIX-wiecznych pruskich zakładów państwowych, w którym obok typowego dla hut asortymentu, produkowano także odlewy o charakterze artystycznym.
Podczas wykładu przedstawiono nie tylko zarys historii tego miejsca, dokonano również prezentacji szerokiej gamy wyrobów takich jak drobna rzeźba figuralna, dewocjonalia, przedmioty codziennego użytku po przykłady biżuterii żeliwnej. Wszystkie prezentowane w formie wizerunków eksponaty pochodziły ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

31.01.2025 „Śląsk w PRL” mgr Stanisław Kucharczak

Polska Ludowa to okres od zakończenia II wojny światowej do 1989 roku. Początkowo do 1947 roku toczy się walka o to kto przejmie władzę w kraju. Komuniści w tym okresie nie mają jeszcze monopolu. Najpierw rządy sprawuje PKWN, potem rząd Tymczasowy, następnie Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej. Po wyborach do sejmu w 1947 roku komuniści pozbywają się opozycji, stale wzmacniając swoją władzę. Formalnie PRL zaczyna się od 1952 roku kiedy uchwalono konstytucję, która wprowadzała nazwę PRL. Oczywiście najbardziej koszmarny dla Śląska jest okres powojenny związany z przemarszem armii radzieckiej i masowymi wywózkami do ZSRR. Bardzo trudny jest okres stalinowski trwający do 1956 roku, później mamy małą stabilizację czyli okres gomułkowski, następnie rozwój w latach siedemdziesiątych i kryzys, który coraz wyraźniej widać po 1976 roku. Następnie dochodzimy do powstania solidarności, stan wojenny i powolny schyłek PRL.
Jeśli chodzi o zakres terytorialny to sprawa jest dość skomplikowana. Mamy Górny Śląsk, Dolny Śląsk, Śląsk Cieszyński, Śląsk czeski na który składa się Śląsk opawski i Zaolzie. W granicach Niemiec znajdują się Śląskie Łużyce Górne. Obecnie poszczególne obszary Śląska to odrębne światy, które nie mają z sobą wiele wspólnego. Oczywiście województwo śląskie też nie jest tożsame z Śląskiem.
Historia Śląska w PRL u to poszukiwanie własnej tożsamości. Tożsamość Ślązaków jest bardziej złożona i zróżnicowana niż na przykład Polaków. Tożsamość Polaka jest bardziej jednolita a przypadku Ślązaków jest to składa się na nią wiele dodatkowych czynników. Na naszą tożsamość składa się wiele różnych doświadczeń związanych z relacjami wobec Polski, Niemiec i Czech.

23.01.2025 odbyło się spotkanie z przedstawicielkami ZUS w sprawie nowego świadczenia tzw. „Renty wdowiej” - łączenia wypłaty renty rodzinnej z innymi świadczeniami.

Spotkanie prowadziły panie Ilona Boratyńska, ekspert ZUS w Rybniku oraz Barbara Falenta z Wydziału Koordynacji, Analityki i Wsparcia Usług Świadczeniowych w ZUS. W pierwszej części spotkania wysłuchano szczegółowych informacji na temat renty wdowiej. Omówiono warunki jakie należy spełnić, aby otrzymać dodatkowe świadczenie oraz sposób wypełnienia formularza ERWD.
Natomiast w drugiej części spotkania istniała możliwość wypełnienia wniosku ERWD z pomocą pań z ZUS.
Całość spotkania koordynowała p. Justyna Marszałek- Świtlik.
Każdy uczestnik spotkania otrzymał materiały promocyjne ZUS ( długopis, magazyn ZUS dla Seniora)

16 stycznia 2025 r. w ramach zajęć Uniwersytetu Trzeciego Wieku odbyło się spotkanie z księdzem Jerzym Szymikiem.
Miało one formę rozmowy z autorem, toczącej się wokół spraw szczególnie bliskich uczestnikom spotkań UTW. Wielkie zainteresowanie wzbudził sposób myślenia księdza profesora o ziemi rodzinnej i jego ukochanym Pszowie. Klimat tego szczególnego miejsca przywołany został przez Janinę Freund wierszami „Jaskółki w maju” i „Ogród w Pszowie”. Z kolei Marian Freund wybranymi i zaprezentowanymi przez siebie wierszami „Epitafium dla Anny” i „Familoki i Montownia Smaku” zaprosił wszystkich obecnych do pochylenia się nad problemem Śląska, poddanego bolesnym niejednokrotnie procesom transformacji. Ta część spotkania podsumowana została przeczytanymi przez dwie uczestniczki spotkania fragmentami „Dziennika pszowskiego” i „Akropolu z hołdy” – zbioru rozmów z księdzem Szymikiem poświęconych ziemi śląskiej .
W kolejnej części przedpołudnia, którego bohaterem był śląski kapłan, teolog, poeta i pisarz, poprowadzono rozmowę w kierunku szeroko rozumianej współczesnej kultury. Ksiądz Szymik wskazał na głęboką potrzebę budowania wzorca kulturowego opartego na chrześcijańskich korzeniach, jako jedynego sposobu na ochronę człowieka przed poczuciem zagubienia ocierającego się nieraz o rozpacz. Wpisany w chrześcijaństwo sposób myślenia o człowieku i otaczającym go świecie pozwala - jak obrazowo określa to ks. Szymik - na „budowanie domu życia z kamienia , a nie z papyndekla”. Jako komentarz do tej kwestii, ksiądz profesor zaprezentował kilka niepublikowanych jeszcze swoich utworów, a przygotowywanych do najnowszego tomiku wierszy. Wzbudziły one wielkie zainteresowanie słuchaczy, były bowiem dowodem bardzo wrażliwego słuchu poety na współczesność.
Zwieńczeniem tej pełnej ciepła i wzajemnej życzliwości swoistej intelektualnej i duchowej uczty, była refleksja na temat doświadczanej przez uczestników spotkania jesieni życia. Starano się wspólnie odpowiedzieć na pytanie o godne i pogodne jej przeżywanie.

Spotkanie prowadziła Gabriela Pardubicka.

9.01.2025 Sposoby na podniesienie swojego dobrostanu. Perspektywa psychologii pozytywnej.
Wykładowca dr hab. Edyta Janus prof. Akademii Kultury Fizycznej im. Bronisława Czecha w Krakowie.

Wykład poświęcony dobrostanowi wpisuje się w nurt psychologii pozytywnej, nowej subdyscypliny psychologii, której początek datuje się na rok 2000. Podczas prelekcji wyjaśniono podstawowe założenia podejścia pozytywnego oraz omówiono oparte na badaniach naukowych sposoby na podniesienie swojego dobrostanu. Odniesiono się do badań Sonji Lyubomisky zawartych w książce ,,Wybierz szczęście”. Badaczka w toku długoletnich badań wyodrębniła 12 czynników kluczowych dla podnoszenia dobrostanu, są to: wyrażanie wdzięczności, uczenie się optymizmu, unikanie porównań społecznych, praktykowanie aktów życzliwości, dbanie o związki, uczenie się wybaczania, wykonywanie czynności angażujących, wyznaczanie celów, delektowanie się radościami życia, praktyki religijne lub duchowe, dbanie o ciało oraz stosowanie strategii radzenia sobie. Przy omawianiu wspomnianych zagadnień nacisk położono na ich użyteczność oraz możliwość wykorzystania we własnym życiu przez osoby obecne na wykładzie.

19.12.2024 „50 lecie UTW w Polsce” dr Helena Hrapkiewicz

W 1975 roku z inicjatywy prof. Haliny Szwarc powstał pierwszy w Polsce uniwersytet trzeciego wieku przy Centrum Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Kolejne uniwersytety powstawały w dużych centrach naukowych ( Warszawa, Poznań, Szczecin , Gdańsk, Katowice) jako wydziały uniwersyteckie. Dynamiczny wzrost ilości uniwersytetów nastąpił po roku 2012 , który był Europejskim Rokiem Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej. Powstawały uniwersytety w różnych formach organizacyjnych, ale głównym celem wszystkich była i jest poprawa jakości życia osób starszych przez nieustającą edukację, rozwijanie zainteresowań oraz integrację wewnątrz i międzypokoleniową. Obecnie istnieją programy rządowe wspierające działalność utw, takie jak: ASOS, Aktywni+, FIO i inne. Należy również pamiętać o zróżnicowaniu potrzeb osób 60+, 70 +, 80+, a także o osobach niesamodzielnych.
Dr Helena Hrapkiewicz była kierownikiem UTW w Uniwersytecie Śląskim oraz pełnomocnikiem prezydenta Katowic ds. seniorów.

12.12.2024

Góry to miejsce, w którym natura łączy się z kulturą. W środku, pomiędzy nimi znajduje się człowiek. W swoich działaniach w przestrzeni górskiej połączył naturę (jej oswojenie, poznanie i w końcu życie z nią w zgodzie) z kulturą, czyli wartościami, tradycjami, językiem, próbą zrozumienia doświadczeń. W ten sposób przestrzeń górska trafiła do literatury. O zagadnieniach z tym związanych w wykładzie „Granit jest tworzywem mych poematów wysokogórskich. Góry w literaturze" mówiła Aleksandra Wojaczek, pracownica Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej, członkini Akademickiego Klubu Turystycznego „Watra" oraz autorka bloga „Szalony Wierch".

5.12.2024 „Lepsze złoto w sejfie czy złotówka w kieszeni” dr inż. Tomasz Zieliński

Wykładowca w interesujący sposób omówił możliwości pomnażania posiadanych kapitałów i związanym z tym ryzykiem.
Słuchacze poznali struktury organizacyjne banków w zależności od zakresu ich działalności (bank centralny, banki komercyjne spółdzielcze). Wyjaśnił zasady działalności SKOKów - spółdzielczych kas oszczędnościowo -kredytowych. Zwrócił uwagę na możliwości oszczędzania( lokaty, rachunek oszczędnościowy, lokaty strukturyzowane…) oraz inwestowania posiadanych kapitałów. Omówił również zasady funkcjonowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Dr inż. Tomasz Zieliński, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Prodziekan Kolegium Studiów. Dyrektor rybnickiej Filii Uniwersytetu Ekonomicznego. Pracownik Katedry Bankowości i Rynków Finansowych. Specjalizuje się w tematyce finansów, zarządzania ryzykiem, wykorzystania nowych technologii. Pracownik Katedry Bankowości i Rynków Finansowych. Wychowawca kilku pokoleń studentów. Popularyzator nauki.

„Polskie drogi do niepodległości” mgr Marcin Wieczorek

28 listopada 2024r. odbyło się spotkanie z nauczycielem historii panem mgr Marcinem Wieczorkiem. Prelegent przedstawił na wybranych przykładach najważniejsze fakty i zagadnienia związane z tematem: „Polskie drogi do niepodległości". Wykład obejmował czasy od upadku Polski związanym z Epoką Stanisławowską poprzez okres Napoleoński i czas powstań narodowych. Prelegentowi towarzyszyli uczniowie Zespołu Szkół  nr 1 z Żor.

21.11.2024 Przedmiotem spotkania zatytułowanego "Wszak kulturę ma z Wersalu, i w malarstwie i figurze..." była historia poświęcona życiu i twórczości Olgi Boznańskiej (1865-1940), będącej jedną z najznamienitszych polskich malarek przełomu XIX i XX wieku.
Studenci Uniwersytetu III Wieku zaznajomili się z szeregiem faktów oraz wieloma ciekawostkami z życia artystki. Prócz tego słuchacze mieli okazję do zapoznania się z najważniejszymi pracami malarskimi Olgi Boznańskiej.
Fakty z życia Olgi Boznańskiej przedstawiła p. Helena Kisielewska.

14.11.2024 Czy zieleń w mieście jest nam potrzebna?

Prelegenci — Joanna Bulandra i Stanisław Bulandra — zaczęli od ironicznego stwierdzenia, że najczęściej mówi się o drzewach miejskich jako tych ściętych, ogłowionych albo zastępczych, czyli o tujach sadzonych zamiast dużych, rodzimych drzew. Ale przyrodnicy myślą tak tylko w chwilach zwątpienia.
Poinformowali, że w Rybniku — dzięki inicjatywie Wydziału Ekologii — już 27 listopada 2024 roku zasadzimy pierwszy las kieszonkowy — tzw. las Miyawaki, mikrolas. Tak więc w Rybniku z drzewami nie jest aż tak bardzo źle.
Cała ponadgodzinna prezentacja wypełniona była argumentami, dlaczego nie powinniśmy wycinać i ogławiać drzew. Bo drzewa realizują nasze ludzkie potrzeby poprzez usługi ekosystemowe opisane i wycenione przez naukowców. Niektóre z tych usług to filtrowanie zanieczyszczeń powietrza, pochłanianie dwutlenku węgla, magazynowanie wody opadowej, chłodzenie otoczenia, produkcja tlenu, rozpraszanie hałasu, a nawet łagodzenie obyczajów.
Ogławiając drzewa, a nawet tylko zbyt często kosząc miejskie trawniki ograniczamy wartość usług świadczonych nam przez przyrodę. Aby móc monitorować stan i historię drzew w mieście, warto mieć mapę miejskich drzew. Prelegenci taką mapę rybnickich drzew założyli i razem z wolontariuszami rejestrują na niej drzewa, uzupełniając dane podstawowym opisem i fotografią. Adres mapy rybnickiej to www.drzewa.rybnik.pl, a adres mapy drzew Polski — www.drzewa-polska.pl.
Pokazywane podczas prezentacji infografiki pochodzą z wydanej przez Fundację EkoRozwoju publikacji „Poradnik przyjaciół drzew”. Jest ona dostępna bezpłatnie pod adresem:>>> https://drzewa.org.pl <<<

7.11.2024„Wojna Krymska 1853-1856. Konflikt, który zmienił świat” dr Bogdan Kloch.

Współczesnym konflikt pomiędzy Ukrainą i Rosją rozgrywa się m. in. o Obszar Krymu. Miejsce to ma strategiczne znaczenie w basenie Morza Czarnego i stąd ciągną się nici powiązań w kierunku Bliskiego Wschodu, Bałkan oraz Kaukazu. Miejsce znane jako centrum cywilizacyjne od czasów starożytności, ważny węzeł komunikacyjny i handlowy. Świat pomiędzy Islamem a Chrześcijaństwem Wschodnim, mocno odcisnął swe piętno na tym regionie. Od 1783 roku to obszar zdobyty przez Imperium Rosyjskie. Założony wówczas Sewastopol stał się zalążkiem morskiego panowania Rosji w tym regionie. Baza ta w swoich dziejach wliczając obecny konflikt, dwukrotnie była oblegana. Pierwszy raz w latach 1854-55. Wówczas wojna, która wybuchła otrzymała miano Wojny Krymskiej. Konflikt wybuchł z powodu politycznych i militarnych nacisków Rosji na Turcję. Ekspansja Rosji na obszary za Dunajem zaniepokoiła W. Brytanię i Francję. Konflikt toczył się trzy lata i dotknął różnych regionów świata. W pewnym sensie miała wymiar globalny. Rosję atakowano na Krymie, w basenie Morza Bałtyckiego, na Północy oraz Dalekim Wschodzie (Kamczatka). Zmagania na Krymie to dwuletnie krwawe zmagania sił interwencyjnych turecko-brytyjsko-francuskich z armią rosyjską. We wrześniu 1855 roku Sewastopol upadł i wojna dobiegała końca. Pokój Paryski z marca 1856 roku mocno ograniczył możliwości Rosji, która musiała zaprzestać swojej agresywnej polityki wobec Turcji i utraciła flotę czarnomorską. Dopiero w 22 lata później odzyskała swoją pozycję na arenie międzynarodowej, pokonując Turcję w kolejnej wojnie.

W dniu 31.10.2024 r. dr Stanisława Mielimąka wygłosiła wykład pt. Psychologiczne aspekty procesów decyzyjnych.

Po omówieniu rodzajów decyzji, prelegentka skoncentrowała uwagę na uwarunkowaniach procesów decyzyjnych takich jak postawy wobec siebie i innych, wobec aktualnego etapu życia, poczucie własnej wartości, poczucie umiejscowienia kontroli. Sporo miejsca poświęciła pułapkom oceniania i podejmowania decyzji m.in. heurystykom oceniania, przeddecyzyjnej stronniczości, efektowi aureoli, pierwszeństwa, kontrastu, efektom sformułowania. W zakończeniu wykładu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: Jak można przezwyciężać i/lub zmarginalizować błędy oceniania i podejmowania decyzji?

24.10.2024 „Ból głowy, ból pleców, bezsenność — czy tak już musi być? O zdrowiu z perspektywy medycyny chińskiej i osteopatii”.

Pani Agnieszka Doliba i pan Marcin Machnik z Kliniki Terapii Naturalnych opowiadali o tym, jak w naturalny sposób można wspierać swoje zdrowie i dobre samopoczucie niezależnie od daty urodzenia. W dzisiejszych czasach jesteśmy bombardowani setkami najróżniejszych „cudownych recept na zdrowie”, czy to w telewizji, czy to w radio, czy na Facebooku. Prelegenci opowiedzieli natomiast o podejściu, które nie jest żadną przelotną modą, gdyż ma za sobą kilka tysięcy lat historii. Otóż zdrowie to swobodny przepływ — dopóki wszystko może w naszym ciele swobodnie krążyć i dopóki my możemy swobodnie krążyć po swoim świecie, dopóty jest w nas życie. Ten przepływ można wspierać poprzez ruch, odżywianie dostosowane do specyficznych potrzeb swojego organizmu oraz wykorzystanie w swoim życiu wskazówek płynących z zegara natury. Każda nasza aktywność ma swoje optymalne miejsce w cyklu dobowym i dopasowanie się do tego cyklu może sprawić, że będziemy znacznie lepiej funkcjonować, bez uczucia „skostnienia”, „zesztywnienia” czy „zmęczenia”. Co prawda nie da się w tydzień zniwelować 40 lat niesprzyjających nawyków zdrowotnych, ale da się wspomóc naturalne procesy regeneracyjne i przywrócić optymalny dla naszej obecnej sytuacji stan zdrowia. Nasze ciało zawiera w sobie wszystkie potrzebne mu substancje lecznicze, trzeba jedynie zapewnić im swobodny przepływ.

17.10.2024 – „Camino Frances. Trudy - Radości – Doznania” Marek Niesobski

Podczas drugiego spotkania z p. Markiem Niesobskim słuchacze UTW wysłuchali relacji z tegorocznej pielgrzymki do Santiago de Compostella, której podjął się autor wystąpienia. Wykład zawierał informacje od wyboru szlaku, którym podążał do celu, poprzez codzienną rutynę i wyzwania życia tylko z tym co ma się na plecach. Relacja został upiększona zdjęciami z wielu historycznych lokacji i pięknych krajobrazów, wraz z omówieniem ciekawostek geograficznych.

10.10.2024 – „Historia drogi św. Jakuba oczyma pielgrzyma” Marek Niesobski

Słuchacze zapoznali się z historią dróg świętego Jakuba, które prowadzą z całej Europy do Santiago de Compostella. Poruszone zostało znaczenie i wpływ pielgrzymowania do grobu świętego Apostoła na historię i kulturę Europy i świata od czasów średniowiecza po współczesny nowożytny renesans Camino (drogi). Nadmieniono duchowe i świeckie inicjatywy, które doprowadziły do odżycia pielgrzymowania w XX i XXI wieku, za sprawą m.in. papieża Jana Pawła II i Rady Europy. Na koniec powiedziane zostało jak pielgrzymi średniowieczni i współcześni przygotowywali się do „drogi” i jak na niej żyli.

W czwartek 3 października 2024r. w sali wykładowej rybnickiego Kampusu odbył się wykład p. Artura Ledwonia zatytułowany „Widok z góry - okiem drona”.
W czasie swojego wystąpienia prowadzący przybliżył uczestnikom m.in. aspekty prawne związane z uzyskaniem statusu pilota i operatora drona (BSP), przedstawił aktualny porządek prawny dotyczący wykonywania lotów dronami w różnych kategoriach oraz klasach, przybliżył specyfikację techniczną BSP i omówił bezpieczeństwo ich użytkowania. Zaprezentował również ciekawe przykłady wykorzystania dronów w działaniu służb, przemyśle oraz rolnictwie. Ponadto przedstawił uczestnikom posiadane przez siebie egzemplarze dronów, aby mogli zobaczyć naocznie jak taki sprzęt wygląda i na czym polega jego obsługa. Słuchacze byli zainteresowani podjętą tematyką i zadawali wiele pytań, na które prowadzący udzielał wyczerpujących odpowiedzi. P. Artur Ledwoń w ramach realizacji swojej pasji zajmuje się fotografią artystyczną oraz nagrywaniem wideo przy wykorzystaniu dronów. W sieci Internet działa pod nazwą "The Flying Tales".
Prace p. Artura Ledwonia można zobaczyć na jego koncie w serwisie Instagram pod linkiem: https://www.instagram.com/the.flying.tales/

26.09.2024 Wykład pt. Kazimierz Kutz i jego śląski dom.

W jaki sposób reżyser dał podwaliny pod tożsamość górnego Śląska na uroczystej inauguracji roku akademickiego 2024/25 wygłosiła P. Aleksandra Klich - Siewiorek, autorka monografii o Kutzu pt. Cały ten Kutz. Motto do wykładu stanowiła wypowiedź Kutza porównująca sytuację na górnym Śląsku do familoka (budynek wielorodzinny), w którym schody nie mają gelendra (poręczy). Wykładowczyni podkreśliła, że Kutz, nadał kulturze śląskiej charakter narodowy, a jego filmy o Śląsku stanowiły „rewolucję kulturową dla Śląska i Polski”.
Przytoczono w wykładzie cytat prof. Tadeusza Sławka „K. Kutz nie jest odpowiedzialny za stworzenie mitologii Śląska, ale za wspaniały realizm magiczny Śląska”. Autorka wyliczyła najważniejsze wątki współczesnego odbioru Kutza, mianowicie:
- zachwyt śląskim sposobem na życie,
- zachwyt tym, że można być dumnym z tego, kim się jest,
- zachwyt siłą przetrwania („Ślązacy są jak trawa, która powalona wiatrem, sama się podnosi”),
- zachwyt nad tym, że znalazł na Śląsku swoją ojczyznę (rodzinę, polskość, śląskość" itp.),
- Górny Śląsk był dla Kutza sercem Polski, „a zdecentralizowany Śląsk zmieniałby na lepsze Polskę”,
- zachwyt Kutza Śląskiem to zachwyt nad miejscem, z którego można widzieć wszystko z dystansu,
- zachwyt nad wielokulturowością i labilnością narodową,
- zachwyt odwagą,
- zachwyt, że można Śląsk krytykować”.

Interesujący wykład wpisał się w program poznawania śląskiej kultury w rybnickim UTW w różnych, interesujących formach.

Warsztaty pierwszej pomocy.

W dn. 17 września 2024 odbyły się warsztaty pierwszej pomocy, które prowadzili p. Beata i p. Łukasz z Grupy Ratowniczej SAFETY z Gliwic w ramach akcji „Ratownicy z ulicy”. W trakcie spotkania zostały omówione i praktycznie pokazane sposoby udzielenia pierwszej pomocy w różnych sytuacjach: podczas zadławienia, omdlenia, padaczki, cukrzycy, krwawienia z nosa, złamań kończyn górnych i dolnych, udaru i zawału. Poznano sposób udzielania pierwszej pomocy z zastosowaniem defibrylatorów, które coraz częściej można spotkać w przestrzeni publicznej.

13.06.2024 „Prezydent Ignacy Mościcki”. Małgorzata Płoszaj.

Na ostatnim wykładzie w roku akademickim 2023/2024 prelegentka, pani Małgorzata Płoszaj przedstawiła sylwetkę prezydenta Ignacego Mościckiego - polityka, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1926-1939, ale przede wszystkim wybitnego naukowca, twórcy polskiego przemysłu chemicznego ( zakłady azotowe w Chorzowie, Tarnowie). Jego imieniem nazwano w roku 1936 dawną kop. HOYM, obecnie Zabytkowa Kopalnia Ignacy. Obecni na wykładzie słuchacze poznali również działalność jego żon, Michaliny i Marii.

6.06.2024. „Mauritius i Réunion - rajskie wyspy” Marzena Kuś

W egzotyczną podróż na rajskie wyspy Réunion i Mauritius zabrała nas pani Marzena Kuś. Od wielu lat podróżuje po świecie, spełniając swoje marzenia. Na tych wyspach mogła wykorzystać swoją biegłą znajomość języków, szczególnie języka francuskiego, gdyż obie wyspy są byłymi koloniami francuskimi, a Réunion jest obecnie departamentem Francji. Zobaczyliśmy wulkany, przepiękne wodospady, plaże, te wokół Réunion straszące rekinami, faunę i florę wysp. I do tego wszystkiego mogliśmy podziwiać i degustować przygotowane i serwowane przez panią Marzenę, wspomaganą przez nasze koleżanki. Cudowna podróż w doskonałej atmosferze!

9.05. 2024 "Hellenistyczny prezent dla żony, czyli o Aphrodisias i innych miastach" dr Marek Niesobski

Wykład porusza tematykę lokacji nowych miast w okresie hellenistycznym i nie tylko, nadawane im nazwy i dlaczego je otrzymały.
Na wstępie słuchacze, przypominają sobie historie narodzin Afrodyty u wybrzeży wyspy Cypr. Następnie omawiany jest grecki sposób urbanistycznego rozplanowania miast nazywany systemem Hipodamejskim, podane są cechy i charakterystyczne budynki miast greckich i rzymskich.
Słuchacze za pomocą fotografii i map przenoszą się do kilku antycznych miast leżących w południowo-zachodniej Turcji, są to Aphrodisias, Stratonikeja, Laodykeia oraz Hierapolis. Omówione zostały monumentalne i wyjątkowe budynki tych miast oraz skąd pochodzą nazwy, tych miast (historia Antiocha I Sotera i Sratatonikeji oraz Seleukosa I Nikatora oraz Antiocha II Theosa i Laodiki I). Na zakończenie wykładu przywoływane są inne przykłady miast wzniesionych i nazwanych na cześć hellenistycznych królowych i księżniczek (Berenike i Apamea) oraz nazwy i etymologia innych lokacji greckich oraz rzymskich.

Pan Artur Ledwoń omówił pokrótce książkę, którą wydał pod tym samym tytułem, przy współudziale rybnickiego muzeum, rady dzielnicy i wielopolskiej OSP. Pokazał jak rodziła się "sikawkowa służba' w Polsce, na Śląsku, w Rybniku i w Wielopolu. Opowiedział czym na codzień i od święta zajmują się strażacy. Pokazał osiągnięcia dziecięcej i młodzieżowej drużyny, zachęcając jednocześnie do udziału w imprezach, organizowanych w mieście przez OSP. Wywiązała się dyskusja na temat praw i obowiązków OSP.

25 kwietnia 2024r. w sali wykładowej na terenie Kampusu dr Bogdan Kloch przeprowadził wykład będący kontynuacją tematu Miast centralnych w przestrzeni Śląska. Druga część była poświęcona okresowi od industrializacji w XIX wieku po współczesność, i koncentrowała się już głównie na obszarze górnośląskim. Wykładowi towarzyszyła prezentacja materiału, który dokładnie ilustrował zmiany związane z przekształceniami przemysłowymi wschodniej części Górnego Śląska. Problem pojawienia się dla Opola w II połowie XIX w. nowego konkurencyjnego ośrodka w Katowicach i jego szybki awans a także rywalizacja z Opolem oraz innymi ośrodkami regionalnymi (II połowa XX w.) była głównym tematem spotkania.

18.04.2024 "Zachowek- czym jest i komu się należy". Adw. Zbigniew Lubszczyk.

W ramach edukacji prawniczej słuchacze UTW wysłuchali wykładu o zachowku, który wygłosił adw. Zbigniew Lubszczyk. Po wykładzie, jak zwykle p. Lubszczyk odpowiadał na wiele pytań, co pozwoliło na zrozumienie wielu aspektów poruszanego tematu. Podsumowanie całorocznej edukacji prawniczej odbędzie się w maju.
Zapraszamy.

11.04.2024 „O INSUREKCJI KOŚCIUSZKOWSKIEJ RAZ JESZCZE, W 230. ROCZNICĘ POWSTANIA”.

Wydarzenia1794 roku często wspominamy głównie dzięki postaci generała Tadeusza Kościuszki, niezwykłej postaci w dziejach schyłku I Rzeczypospolitej. Nieodzownie wiąże się z tematem wojny przeciw Rosji i sprzymierzonymi z nią Prusami w 1794 roku. Wojna wszczęta jako powstanie w obronie niepodległości oraz ideałów Konstytucji 3 Maja, stała się ostatnim zbrojnym wydarzeniem końca przedrozbiorowej Polski. Trudno dziś, w kontekście całego XIX i XX wieku, rozmawiać o losach Polski, nie mając na względzie tamtego gorącego roku walki. Powstanie to niosło również kolejny powiew zmian, by ogół społeczeństwa uczynić obywatelami państwa. Wykład wraz z prezentacją multimedialną przygotował i wygłosił dr Bogdan Kloch z rybnickiego muzeum.

4.04.2024 Wykład - Helena Kisielewska

Historia koloru to temat kolejnego, poświęconego zagadnieniu sztuki, wykładu. W ramach spotkania została zaprezentowana historia barw od czasów starożytnych aż po współczesność. Słuchacze mieli okazję do tego, by dowiedzieć się w jaki sposób kształtowało się podejście artystów do poszczególnych kolorów na przestrzeni różnych epok. Prócz tego mieli możliwość zapoznać się m.in. z takimi pojęciami jak: „metafizyka światła”, „emblematyka barw” czy „rewolucja impresjonistyczna”. Wykładowi towarzyszyła prezentacja zawierająca szereg dopasowanych do tematu ilustracji.

14.03. 2024 "Skomplikowane losy Ślązaków w czasie II Wojny Światowej” Stanisław Kucharczak

Górny Śląsk po krótkiej obronie we wrześniu 1939 roku znalazł się w obszarze III Rzeszy. Ślązacy zostali zmuszeni do wpisania się na niemiecką listę narodowościową, tak zwaną DVL. Wpisanie na DVL wiązało się z wcieleniem do Wermachtu. Górnoślązacy walczyli wszędzie tam, gdzie armia niemiecka prowadziła ekspansję. W trakcie wojny około 40 tysięcy Ślązaków przeszło do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a tylko 3 tysiące do armii Zygmunta Berlinga w Związku Radzieckim. W trakcie walk dochodziło często do starć bratobójczych. W walce o Monte Cassino Ślązacy w mundurach niemieckich bronili tej twierdzy, w mundurach polskich szturmowali ją. Tymczasem w kraju sytuacja Ślązaków diametralnie zmieniła się z chwilą wkroczenia armii radzieckiej. Wkroczenie Armii Czerwonej wiąże się z nową falą przemocy, zbrodni i deportacji.

7.03.2024 „Od Wrocławia do Katowic- miasta centralne regionu- historyczne stolice” cz. I dr Bogdan Kloch

Część I wykładu obejmowała okres od X w.- XVIII w. Dzieje Śląska związane były z kulturą chrześcijańską. Centra administracyjne wyznaczały ośrodki kultu religijnego ( Wrocław- Góra Ślęży). Za czasów pierwszych Piastów Wrocław był stolicą biskupstwa i centrum administracyjnym. To miasto rzemieślników i kupców rozwijało się dzięki handlowi ze Wschodem. Posiadało duże znaczenie obronne. Kolejne znaczące miasta to Legnica, Świdnica, Brzeg, Nysa, Opole, Głogówek - gdzie znajdowały się zamki książęce, siedziby biskupów, klasztory, kolegiaty. Innymi, ważnymi ośrodkami były Księstwa Cieszyńskie i Bytomskie, które powstały w wyniku podziału księstwa opolskiego w XIII w.

22.02.2024 Wykład „Nowelizacja prawa spadkowego z listopada 2023 r.” adw. Zbigniew Lubszczyk

Po krótkim wprowadzeniu dotyczącym zasad dziedziczenia ( dziedziczenie ustawowe i dziedziczenie testamentowe) zgodnie z kodeksem cywilnym i omówieniu sposobów sporządzania testamentu prowadzący przedstawił wprowadzone zmiany w art. 934 §1 k.c.( udział spadkowy dziadków) oraz podstawy orzeczenia niegodności dziedziczenia art.928 §1k.c. Po wykładzie wywiązała się ożywiona dyskusja, a prowadzący odpowiadał na liczne pytania i wątpliwości słuchaczy.

15.02.2024 „Śląskie. Marzenia o czystym powietrzu” dr Ewa Mura – Pancerzyńska

Bardzo ciekawy wykład rozpoczął się omówieniem zintegrowanego projektu „Śląskie. Przywracamy błękit”, który realizuje program ochrony powietrza dla województwa śląskiego w latach 2022-2027. Następnie poznano rodzaje smogu, skutki jego działania na nasze zdrowie, sposoby na zmniejszenie smogu w skali mikro, a także jak obniżyć rachunki za prąd i ogrzewanie. Dzięki Uchwale antysmogowej z dn. 01. 09. 2017 i programowi „Czyste powietrze” na terenie Rybnika osiągnięto znaczną poprawę jakości powietrza. W dalszym ciągu można skorzystać z takich programów jak: „Mój prąd 6.0”, „Czyste powietrze”, „Moje ciepło”, „Ciepłe mieszkanie” czy „Czyste powietrze”.

Zebrani słuchacze otrzymali ulotki i materiały promocyjne, dotyczące omawianej tematyki.

W czwartek 8.02.2024. odbyło się spotkanie autorskie z panią Sylwią Strzelczak.

Ta młoda, obiecująca pisarka jest nauczycielką języka polskiego w jednej z wodzisławskich szkół. W swoim dorobku ma trzy powieści: pierwsza książka pt. „Do zobaczenia” zawiera wspomnienia dziadka autorki i o nim pięknie opowiadała autorka jako o bardzo ważnej osobie w jej życiu, który nauczył ją miłości do lokalnych wierzeń, legend, podań, opowieści związanych z góralami żywieckimi.
Kolejne dwie książki: „Baca” oraz „Jagna” noszą podtytuł „Po drugiej stronie gór”. W ich fabułę są wplecione wątki baśniowe nawiązujące do wierzeń górali żywieckich, które autorka chciała ocalić od zapomnienia. Treść góralskich losów ma rodowód sięgający mitologii słowiańskiej. Obie książki opowiadają o miłości, tęsknocie i poszukiwaniu własnego miejsca we wszechświecie. Autorka, prezentując magiczny świat, odmienia to, co wydawać się mogło nieodwracalne. Zadaje przy tym egzystencjalne pytania: jaką cenę trzeba zapłacić za osiągnięcie szczęścia, jakie skutki czekają bohaterów po kontakcie z demonami. Pokazuje drogę bohaterki w poszukiwaniu wewnętrznej siły. Kolędują także żywieckie Dziady - poprzez taniec i magię odmieniają to, co wydawać by się mogło nieodwracalne.
Spotkanie autorskie przebiegało w miłej atmosferze. Pani Sylwia Strzelczak w czasie spotkania pokazała swój talent pedagogiczny także w kontakcie ze słuchaczkami i słuchaczami UTW.
Opr. EK

1.02.2024 „O sztuce - na wesoło" – Helena Kisielewska

Wykład „O sztuce na wesoło” cechował się zupełnie innym przebiegiem niż wcześniejsze spotkania z tego cyklu. Prowadząca, jak zazwyczaj, opowiedziała szereg historii związanych ze sztuką. Tym razem jednak wykorzystała w tym celu formę rozrywki jaką jest rozwiązywanie krzyżówek. W trakcie zajęć słuchacze byli proszeni o podawanie kolejnych liter z alfabetu. Pod wybranymi literami, uzupełnianymi na bieżąco w krzyżówce, znajdowały się różne hasła z dziedziny sztuki (m.in. Wieża Eiffla, „Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, Saliera Benvenuto Celliniego, malowidła jaskini Lascaux czy kaplica w Ronchamp). Każda odsłona wiązała się z prezentacją zabytku oraz jego omówieniem.

Niezwyczajna forma wykładu w znaczącym stopniu przyczyniła się do czynnego udziału słuchaczy.

25.01.2024 „Srebrna sieć: Networking dla aktywnych seniorów”. Mirela Koch

Podczas spotkania z p. Mirelą Koch zebrani słuchacze zapoznali się z nową formą możliwości nawiązywania kontaktów, budowania trwałych relacji, poznawania inspirujących ludzi, a przy okazji zarabiania pieniędzy poprzez networking (dosłownie: nawiązywanie relacji biznesowych w celu współpracy, wymiany wiedzy i umiejętności).

18.01.2024 Wykład „Dzień pracy w ekspedycji archeologicznej obozu legionowego wczesno bizantyjskiego miasta Novae ( Bułgaria) - mgr archeologii Marek Niesobski.

Razem z archeologiem mgr Markiem Niesobskim zebrani słuchacze spędzili jeden dzień z ekspedycją archeologiczną w mieście Novae w Bułgarii, w pobliżu miasta Svistov nad Dunajem. Podczas prowadzonych od 1960 r. badań w Twierdzy Legionowej odkryto legionową łaźnię, szpital wojskowy , dom centuriona i wiele drobnych zabytków. Poznano historię tego obozu w okresie od I do VI w n.e., a także sposoby organizacji pracy ekspedycji, przygotowania dokumentacji i zabezpieczania wykopanych przedmiotów.

11.01.2024 wykład „ Wirtualna i rozszerzona rzeczywistość”.

W dniu dzisiejszym odbył się wykład i warsztaty dotyczące technologii przyszłości i wykorzystania wirtualnej rzeczywistości. Część teoretyczną omówił dr inż. Karol Jędrasiak z GETES Foundation, natomiast warsztaty prowadziła dr inż. Aldona Rosner z Politechniki Śląskiej - Centrum Kształcenia Ustawicznego w Rybniku. Zebrani słuchacze zapoznali się z działaniem, głównym zastosowaniem VR ( wirtualna rzeczywistość- wygenerowane trójwymiarowe otoczenie, w którym można się zanurzyć, z wykorzystaniem gogli VR) i AR (rozszerzona rzeczywistość) oraz z zaletami ich stosowania.

4.01.2024 Wykład - dr Stanisława Mielimąka

W ramach wykładu pt. “Psychologiczne aspekty jakości życia seniora" dr Stanisława Mielimąka skupiła uwagę Słuchaczy na dobrostanie subiektywnym, na który składają się takie parametry jak: satysfakcja z życia, poczucie sensu życia, stany i uczucia emocjonalne. Słuchacze mieli możliwość określenia częstości doświadczania określonych symptomów dobrego, jak i złego samopoczucia, a także zależności między przebytą drogą życiową a subiektywnym dobrostanem. Wykład zakończono refleksją nad jakością życia osób starszych o różnych postawach wobec samych siebie i innych.

14.12.2023 Siedmiogród i inne rumuńskie osobliwości. Dr Bogdan Kloch

Dr Bogdan Kloch zaprosił zebranych na wędrówkę po Siedmiogrodzie, którego nazwa jest dosłownym tłumaczeniem nazwy tego regionu z czasów osadnictwa niemieckiego ( na tych terenach znajdowało się 7 ważnych grodów). Transylwania - nazwa miejscowa . Po przestawieniu faktów z historii Rumunii od VII w. p.n.e. aż po czasy współczesne wykładowca omówił zabytki w zwiedzanych miastach. Zebrani słuchacze podziwiali piękne krajobrazy, ufortyfikowane kościoły, malowane cerkwie, monumentalne zamki, średniowieczne miasta. Rumunia to piękny kraj z bogatą, różnorodną kulturą.

7.12.2023 „Czy można chronić środowisko naturalne w domu? ” dr inż. Jacek Nowak

Odpowiedź na postawione w tytule wykładu pytanie jest jedna: nie tylko można, ale wręcz trzeba, zgodnie z zasadami: Sprawiedliwości międzypokoleniowej oraz Idei trwałego i zrównoważonego rozwoju. Wykładowca przedstawił wpływ współczesnego trybu życia na nadmierne zużywanie zasobów naturalnych. Im wyższy PKB tym większa konsumpcja. Ochrona przyrody wymaga ograniczenia konsumpcji we wszystkich dziedzinach życia. Nie ulegajmy modzie, podejmujmy świadome decyzje dotyczące bieżących zakupów, nie marnujmy żywności, wody i energii. Przyszłość planety jest w naszych rękach!

30.11.2023 Minerały i skały w Piśmie Świętym. Dr inż. Jacek Nowak, Politechnika Śląska

Fascynacja minerałami istniała od dawien dawna. Kamienie szlachetne w Biblii symbolizują piękno, bogactwo, władzę oraz są obrazem boskiej siły. Pektorał stroju arcykapłana, jako znak godności i potęgi, był wysadzony dwunastoma kamieniami szlachetnymi, symbolizującymi dwanaście pokoleń Izraela np. rubin - pokolenie Rubena, szmaragd - Lewiego , granat - Judy, onyks – Józefa. Natomiast w Apokalipsie, kamienie szlachetne i skały - stanowią warstwy fundamentu Niebiańskiej Jerozolimy.
Wykładowca omówił symbolikę wielu minerałów, kamieni szlachetnych i skał wymienianych w Biblii ( np. diamentu- symbol siły, światła, stałości wiary, onyks - symbol ziemi uprawnej, siarka - unicestwienie Sodomy i Gomory, koral – symbol cierpienia i śmierci).

23.11. 2023 – „Jestem sługą Waszej radości” – dlaczego warto czytać teksty księdza Jerzego Szymika?

Kolejne spotkanie w ramach zajęć Uniwersytetu Trzeciego Wieku poświęcone było laureatowi tegorocznej nagrody „Lux ex Silesia.” - ks. Jerzemu Szymikowi. Gabriela Pardubicka zaprezentowała postać tego wybitnego teologa, poety i publicysty, autora ponad 70 - ciu książek jako człowieka wpisanego mocno w kod kulturowy Śląska z jego etosem, do którego zalicza się: rodzinę, pracę, religię i poczucie więzi.Przybliżyła środowisko, w którym rodziło się powołanie i talent poetycki autora „Dziennika pszowskiego”. Zwróciła uwagę na charakteryzujący Szymika słuch, wyczulony na zmiany kulturowe zachodzące we współczesnym świecie. Pokazała go jako człowieka z pasją reagującego na owe zmiany i komentującego je w je kluczu miłości bliźniego. Wyeksponowane też zostały powody, dla których warto sięgać po teksty ks. Szymika. Najważniejszym z nich wydaje się być fakt, iż chronią one człowieka przed rozpaczą i przywracają strukturę hierarchiczną, pozwalającą porządkować otaczający świat. Teksty owe uczą, że życie to droga prowadząca nie do przemijania, ale do zbawienia.

16.11.2023 Wykład „Artystyczne rodziny w sztuce polskiej” Helena Kisielewska

Podczas kolejnego wykładu z historii sztuki p. Helena Kisielewska przedstawiła wybrane rodziny artystyczne od pol. XIX w. do współczesności. Były to rodziny: Kossaków( Juliusz, Wojciech ,Jerzy), Gierymskich ( Maksymilian i Aleksander), Malczewscy( Jacek i Rafał), Krzyżanowscy (Konrad i jego żona Michalina), małżeństwo Weissów: Wojciech i Irena, Jan Cybis i jego małżonka Hanna Rudzka – Cybis, Katarzyna Kobro i Władysław Strzemiński, Lenicowie: Alfred i jego syn Jan, Alina Szapocznikow i Roman Cieślewicz. Poznano główne zainteresowania artystyczne oraz wiele anegdot związanych z życiem prywatnym omawianych artystów.

9.11.2023 Wspominamy Kazimierza Kutza.

Piąta strona świata - pozorna autobiografia K. Kutza była czytana przez członków DKK i wnikliwie przedyskutowana i stała się impulsem do rozważań nad dziejami Śląska. Kutz, podobnie jak Morcinek, przybliżył Śląsk Polsce, głównie poprzez filmy „Śmierć jak kromka chleba” i „Sól ziemi czarnej" oddające hołd powstańcom Śląskim.
To Kutz - prawdziwy Ślązak poszukiwał tożsamości, przeżywał wieczną rozterkę: „Jeśli dziadek jest Ślązakiem, syn Polakiem, to kim będzie wnuk?" Swą książkę „Portrety godziwe" poświęcił wielkim Ślązakom, między innymi Jerzemu Ziętkowi, Zbyszkowi Cybulskiemu, Stanisławowi Dygatowi, Wojciechowi Korfantemu i innym. Korfantego nazwał wielkim Ślązakiem. Pisarz pokazał w nim człowieka nietuzinkowego. Napisał: „Los Wojciecha Korfantego to jakby alegoria Górnego Śląska. [...] to wielka osobowość, który doprowadził Górny Śląsk ku Polsce".
Kutz zaprezentował w swej twórczości losy wielu Ślązaków, którzy budowali śląską wspólnotę. Jego „Biografię niepokorną" pt. „Cały ten Kutz" napisała Aleksandra Klich. Warto sięgnąć do tej książki, by poznać dogłębnie tego wielkiego Ślązaka.

2.11.2023 „Co powinniśmy wiedzieć o szczepieniach”.

Przedstawicielki Rybnickiego Sanepidu, panie Małgorzata Grabowska i Izabela Baklarz – Roskosz zapoznały zebranych słuchaczy z podstawowymi informacjami dotyczącymi historii odkrycia szczepionek. Poznano rodzaje szczepionek: żywe, inaktywowane, wieloskładnikowe i najnowszej generacji mRNA wektorowe oraz szczepień : szczepienia obowiązkowe, przypominające, dla podróżnych - obowiązkowe i zalecane. W Polsce szczepienia obowiązkowe obejmują 14 schorzeń. Wiele jest refundowanych, niektóre częściowo odpłatne. Zapoznano się również ze sposobem postępowania w przypadku wystąpienia NOP- niepożądanego odczynu poszczepiennego. Poniżej całość prezentacji.

26.10.2023 „Wojna o węgiel z Rybnikiem w tle” cz.2 dr Bogdan Kloch

W drugiej części wykładu o Rybnickim Okręgu Węglowym dr Bogdan Kloch skupił się na problemach społeczno- kulturalnych, wynikających ze wzrostu ilości mieszkańców, przybywających z różnych części Polski. Nastąpił rozwój różnych placówek kulturalno-oświatowych. Powstał Teatr Ziemi Rybnickiej, filia Politechniki Śląskiej, prężnie działały zakładowe domy kultury, dwie szkoły muzyczne , Filharmonia ROW, kluby sportowe i wiele innych placówek kultury czy stowarzyszeń. Lata siedemdziesiąte ubiegłego stulecia przyniosły jednak dużo zmian, których byliśmy świadkami.

Całość opracowania zawierają Zeszyty Rybnickie 35, które znajdują się w naszej bibliotece.

19.10.2023 Spotkanie autorskie – Jolanta Szwalbe

Podczas spotkania pani Jolanta przedstawiła swoją kolejną książkę pt. „Zwyciężaj humorem – jak lekko i z dowcipem brać życia ciężary”. W każdym z dziesięciu rozdziałów znalazły się cytaty, dowcipy, anegdoty z książek ludzi świata kultury i sztuki, z archiwum tygodnika „Przekrój” czy fraszek, dotyczące różnych etapów życia. Wstęp do książki autorka kończy życzeniami: "Zwyciężajmy humorem swoje dolegliwości. Bierzmy lekko i z dowcipem ciężary przebytych lat związane z metryką , z rozterkami serca i duszy" .

12.10.2023 „Plotka też może być groźna czyli o dezinformacji” Kamil Oleszkiewicz

Warszawski Instytut Bankowości wspólnie z Państwowym Instytutem Badawczym NASK realizuje projekt skierowany m.in. do seniorów o bezpieczeństwie w sieci. Dzisiaj mieliśmy okazję wysłuchać wykładu o dezinformacji, która jest celowym działaniem mającym na celu zakłócenie przekazu informacji , aby osiągnąć jakąś korzyść. Poznaliśmy techniki dezinformacji, a także sposoby wykorzystywania sztucznej inteligencji w przekazywaniu fałszywych informacji, które mogą negatywnie wpływać na nasze decyzje i zachowanie, a tym samym stanowią zagrożenie zdrowotne i społeczne. Omówiono również sposoby zapobiegania w rozszerzaniu fałszywych informacji m.in. mówić o wątpliwościach, sprawdzać źródła, nie przekazywać nie potwierdzonych informacji...

Więcej informacji o bezpieczeństwie można znaleźć na stronie internetowej NASK, który jest instytutem badawczym nadzorowanym przez Ministerstwo Cyfryzacji.

5.10.2023 „Wojna o węgiel z Rybnikiem w tle” cz.1 dr Bogdan Kloch

W pierwszej części wykładu dr Bogdan Kloch przedstawił początki i rozwój Rybnickiego Okręgu Węglowego w latach 1952- 1980, skupiając się na części przemysłowo – technicznej. W tym okresie powstało 10 kopalń, rozwijały się zakłady przemysłowe pracujące na rzecz górnictwa oraz powstawały nowe miasta o charakterze skupisk mieszkalnych ( nowe osiedla mieszkaniowe w Rybniku, Żorach czy Jastrzębiu), stanowiących zaplecze mieszkalne dla pracujących w górnictwie. Powstające nowe zakłady pracy „wymusiły” również rozwój lub przebudowę istniejących miast. Całość opracowania zawierają Zeszyty Rybnickie 35, które znajdują się również w naszej bibliotece.

Dnia 20 czerwca br. zobaczyliśmy film dokumentalny - opowieść o Zofii Kossak-Szczuckiej, która została przedstawiona jako „mulier fortis” - kobieta mężna. Reżyser filmu, Adam Kraśnicki, stworzył filmowy portret pisarki; poznajemy jej osobowość, wartość dzieła życia pełnego i miłości, i cierpienia. Reżyser w doskonale napisanym scenariuszu ujawnił fenomen bohaterki: wybitnej pisarki katolickiej, współzałożycielki Rady Pomocy Żydom „Żegota” i Frontu Odrodzenia Polski. W filmowej debacie udział wzięli członkowie rodziny pisarki, historycy, teologowie, publicyści i literaturoznawcy. Walory poznawcze filmu zostały pogłębione przez cenne archiwalne nagrania oraz fotografie, a także zachowane dokumentalne wypowiedzi z przeszłości.

Film przypomniał nam postać, której powieść poświęcona historii Śląska pt. Nieznany kraj była przedmiotem rozważań członków Dyskusyjnego Klubu Książki w UTW.
Spotkanie stało się okazją do bardzo interesującej dyskusji, którą prowadziła dr Edyta Korepta.

25.05.2023 „Audiobooki, e-booki, synchrobooki” Maria Gryt i Justyna Bulandra

Przedstawicielki Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rybniku omówiły nowoczesne formaty książek do czytania - ebooki, słuchania – audiobooki lub na przemian do czytania i słuchania – synchrobooki. Czytelnikom biblioteki oferowane są bezpłatne kody do następujących platform: Empik Go, Legimi, Ibuk Libra i Biblio Ebookpoint. Panie szczegółowo omówiły sposób zakładania kont i sposobu korzystania z bezpłatnych kodów bibliotecznych. Zachęcały również do korzystania z dotychczasowych zbiorów biblioteki, zarówno tradycyjnych jak i cyfrowych.

23.05.2023 „Afryka oczami pracownika UNICEF. Jak skutecznie pomagać” dr Agnieszka Podolecka

W dniu dzisiejszym wykład wygłosiła dr Agnieszka Podolecka, afrykanistka i orientalistka, wolontariuszka UNICEF- Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci, którego pomysłodawcą i współzałożycielem był Polak, Ludwik Rajchman.
Pani Agnieszka omówiła akcje pomocowe UNICEF realizowane w Afryce, a następnie zaprosiła zebranych na Wyprawę do Afryki, w czasie której przedstawiła historię, religie i kultury niektórych państw afrykańskich. Całość bogato ilustrowana była pięknymi zdjęciami autorki z Jej pobytu w Afryce.
Zapoznała również zebranych z programem pomocy PONADCZASOWI, w którym istnieje możliwość zaangażowania się w pomoc, spisując swój testament.

„1223 – 2023 - 800 lat pierwszego dokumentu dla miasta Rybnika – nasze miasto w cywilizacji europejskiej” dr Bogdan Kloch cz. II

W dn. 18 maja odbyła się druga część wykładu o Rybniku, którą wygłosił dr Bogdan Kloch. Wykładowca przedstawił historię i rozwój Rybnika od 1788r. poprzez wszystkie okresy historyczne ( wojny napoleońskie i okresy powstań śląskich, okres między I i II wojną światową , PRL) aż po czasy współczesne. W wykładzie, bogato dokumentowanym zdjęciami i innymi materiałami historycznymi ze zbiorów rybnickiego muzeum uwzględniono uwarunkowania historyczne, ekonomiczne, społeczne, a nawet urbanistyczne.

W dniu 4 maja 2023r. odbyło się spotkanie z p. Beatą Podleśny, dyrektor Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Rybniku. Omówione zostały szczegółowo procedury związane z przyznanie stopnia niepełnosprawności, sposób orzekania, składane wnioski oraz terminy ważności orzeczeń. Orzeczenie o niepełnosprawności pozwala na korzystanie z różnych ulg i przywilejów oraz stwarza możliwość ubiegania się o dofinasowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne czy aparaty słuchowe. Omówiono również zasady wydawania kart parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami.

27.04.2023 „Ałtaj- brama do Syberii” Piotr Widuch

Pan Piotr zaprosił słuchaczy do wędrówki po górach, dolinach, przełęczach Ałtaju, którego nazwa wywodzi się z języka mongolskiego i oznacza „Złote Góry”. Ze względu na unikatową przyrodę Ałtaj wpisany jest na listę światowego dziedzictwa przyrody UNESCO. Podróż rozpoczęła się w miejscowości Bijsk, gdzie po II wojnie światowej trafiło wielu Polaków. Następnie, po zwiedzeniu obowiązkowych punktów w mieście ( muzeum, sobór, zabytkowe budynki z XIX w. ) udano się na wędrówkę po Parku Przyrodniczym Biełucha, rezerwacie przyrody Katun aż do Doliny 7 Jezior, tajemniczego kamiennego miasta oraz Doliny Szamanów. Po drodze podziwiano przepiękne łąki typu alpejskiego, otoczone pokrytymi wiecznym śniegiem szczytami górskimi. Po rzece Czarysz odbył się rafting. W miejscowości Charynhky District zwiedzono muzeum z artefaktami z epoki żelaza oraz kurhan Balczikowa, największą nekropolię na Ałtaju.

20.04.2023 „Profilaktyka uzależnień” mgr Barbara Tlałka, dr Marcin Urbański

Uzależnienia mogą dotyczyć każdej dziedziny życia i osób w każdym wieku. Uzależnienie jest chorobą chroniczną, postępującą, a nawet śmiertelną. Mgr Barbara Tlałka skoncentrowała się głownie na objawach uzależnień w poszczególnych jego etapach. Dr Marcin Urbański omówił szczegółowo uzależnienie od leków - jego rodzaje, objawy oraz sposoby leczenia.

Sekrety ziołowej natury.

W dn. 13.04.2023 odbyło się spotkanie z p. mgr Bernadetą Staskiewicz, przedstawicielką Firmy Zielarskiej KAWON, firmy z ponad 50 doświadczeniem w produkcji ziół i leczniczych herbatek ziołowych. Podczas spotkania omówiony został cykl produkcyjny od momentu zbierania nasion czy kwiatów, poprzez system suszenia aż do nadzoru farmaceutycznego. Poznano również sekrety herbacianych zakupów, aby z bogatego asortymentu herbat na rynku wybrać zdrowy i dobry wyrób. Każdy uczestnik spotkania otrzymał przewodnik o ziołach oraz do degustacji - herbatki ziołowe.

30.03.2023 Wykład „1223 – 2023 - 800 lat pierwszego dokumentu dla miasta Rybnika - nasze miasto w cywilizacji europejskiej” dr Bogdan Kloch

W 1 - szej części wykładu dr Bogdan Kloch przedstawił historię Rybnika od I połowy XIII wieku do I połowy XVIII w. na podstawie dokumentów, będących w zbiorach muzealnych. Temat będzie kontynuowany.
Dr Bogdan Kloch jest zastępcą dyrektora rybnickiego muzeum do spraw merytorycznych i wydawniczych

23.03.2023 wykład „ Dolina Biebrzy – ostatnie dzikie mokradła Europy” Sebastian Bielak

W ramach projektu „Mokradła = woda, klimat, życie” realizowanego przez Fundację Ziemia i Ludzie w partnerstwie z Inland Norway Uniwersity of Appied Sciences odbył się wykład pt. Dolina Biebrzy – ostatnie dzikie mokradła Europy”, który wygłosił pan Sebastian Bielak ( dr nauk technicznych, podróżnik, wykładowca, autor książek i publikacji z dziedziny ochrony przyrody). W spotkaniu uczestniczyli również uczniowie kl. 5 ze Szkoły Podstawowej nr 8 im. Władysława Webera w Rybniku - Wielopolu. Z wielkim zainteresowaniem wysłuchano opowieści o tym unikatowym zakątku Polski, a po wykładzie odbyła się prelekcja filmu o Biebrzańskich Bagnach. Pełna relacja o dolinie Biebrzy znajduje się na stronie:
>>> http://www.sebastianbielak.pl/polski/podroze-po-polsce/dolina-biebrzy.html

16.03.2023. „Sztuczna inteligencja - czy maszyny przejmą władzę nad światem” inż. Julia Jurasik

Sztuczna inteligencja to systemy lub maszyny, które naśladują ludzką inteligencję w celu wykonywania zadań i mogą sukcesywnie usprawniać swoje działanie na podstawie zebranych informacji. Celem sztucznej inteligencji jest umożliwienie maszynom wykonywania czynności, które ludzie wykonują bez trudności. Czy jednak, wobec zdolności gromadzenia informacji przewyższających ludzki mózg, inteligentne maszyny mogą stwarzać zagrożenie dla ludzkiej egzystencji? W celu wyrobienia własnego poglądu na temat sztucznej inteligencji, słuchaczom przytoczona została nieznana historia jej rozwoju, pierwsze sposoby zastosowania autonomicznie działającej sztucznej inteligencji, niezliczone talenty analityczne i artystyczne, jakie posiada oraz zobrazowano podobieństwa pomiędzy uczeniem maszynowym a procesami poznawczymi zachodzącymi w ludzkim mózgu. Wspomniano także o zagrożeniach jakie niesie ze sobą jej rozwój oraz o pierwszych wzmiankach buntu inteligentnych maszyn, przywołujących na myśl globalną anarchię znaną z serii filmów o Terminatorze. Chociaż te rewelacje mogły niektórym brzmieć przerażająco, ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że jeszcze długa droga do stworzenia prawdziwie inteligentnej maszyny z czymś więcej niż tylko wspaniałymi zdolnościami analitycznymi.

9.03.2023 „Relacje interpersonalne osób o zaburzonej osobowości” dr Stanisława Mielimąka

Zebrani słuchacze poznali definicje relacji interpersonalnych oraz rodzaje osobowości według różnych autorów m.in. Pawłowa, Freuda, Kretschmera. Następnie omówione zostały zaburzenia osobowości, rodzaje relacji w szczególności z osobami o zaburzonej osobowości oraz metody leczenia.

23.02.2023 Klub Wiedzy o Wszechświecie – Roman Senczyna

Tematem spotkania był kosmiczny teleskop Jamesa Webba. Teleskop ten, budowany w latach 2007 – 2021 kosztem 10 mld dolarów służy do obserwacji w podczerwieni. Najważniejsze cele misji to obserwacja gwiazd powstałych po Wielkim Wybuchu, badanie formowania się i ewolucji galaktyk oraz badanie powstałych gwiazd i systemów planetarnych. Zachęcamy do oglądania zdjęć przesyłanych przez teleskop na stronach NASA.

W czwartek, 23.02. br. odbył się wykład na temat Od i do "ojczystej zagrody" w twórczości Jerzego Pilcha. Jerzy Pilch (1952-2020) to znany pisarz, publicysta, felietonista, zdobywca Nagrody Literackiej NIKE za książkę Pod Mocnym Aniołem. Do najlepszych tytułów również należą: Bezpowrotnie utracona leworęczność, Inne rozkosze, Wiele Demonów, Tysiąc spokojnych miast.

Pisał o swoim mikroświecie, o Wiśle, poszerzając problemy o sferę ogólnopolską. W jego pisarstwie nie ma sentymentów, wielkich emocji. Stał się natomiast na wzór Gombrowicza, Szulca wielkim kpiarzem, co nie zawsze zjednywało mu czytelników. W nim jest rodzaj humanizmu rodem z błaznów.
Sienkiewicz i Biblia stworzyły jego niezwykły styl; codziennie czytał Biblię a co rana od dzieciństwa stronę trylogii. Znał ją prawie na pamięć.
W 2009 r. w Cieszynie otrzymał "Złotą Cieszyniankę" - ważną nagrodę przyznawaną zasłużonym dla Ziemi Cieszyńskiej i wówczas powiedział: "Wyniosłem z domu, z tych stron pewien instynkt pisarski: żeby opisać świat wystarczy wyruszyć w podróż dookoła starej chałupy moich dziadków". Ta dewiza stała się wytyczną jego pisarstwa. W każdej książce jest Wisła.
Zachęcam do czytania Pilcha - ten autor budzi kontrowersje, ale tym samym zmusza do refleksji, do myślenia, pozwala na indywidualne odczytanie swojego przesłania, jakim jest powrót do "ojczystej zagrody", która staje się "domem człowieczym".

Edyta Korepta

16.02.2023 „Zasady odpowiedzialności karnej na przykładzie przestępstw pospolitych” adw. Zbigniew Lubszczyk

Podczas kolejnego wykładu z dziedziny prawa przybliżone zostały terminy dotyczące katalogu kar, struktury przestępstw, podziału przestępstw ( zbrodnia, występek, formalne, materialne, powszechne, indywidualne, ściganie z urzędu oraz na wniosek), a także sposoby orzekania kar przy przestępstwach pospolitych i recydywie. Tematyka spotkania bardzo zainteresowała słuchaczy, o czym świadczy ożywiona dyskusja po wykładzie.

Od wielu lat szukano odpowiedzi (i rozwiązań) na pytanie: jak zmienić odpad w surowiec. Istnieje wiele przykładów udanej konwersji odpadów węglowych ( kruszywo, węgiel), hutniczych, pyłów elektrownianych czy odpadów z produkcji miedzi, cynku i ołowiu. Na przełomie XX /XXI wieku zmieniła się struktura odpadów komunalnych: więcej plastiku, baterii, sprzętu elektronicznego i opakowań wielomateriałowych. Dlatego koniecznością jest ich segregacja z uwagi na ochronę środowiska, odzyskiwanie terenów czy po prostu oszczędności.

W dn. 2.02. 2023 wysłuchano relacji z podróży na Filipiny w początkach epidemii( marzec 2020). Filipiny to kraj ok. 7000 wysp, z tego około 1000 jest zamieszkałych. Archipelag odkrył w 1521 roku Magellan, który zginął z rąk tubylców na wyspie Cebu. Panowanie hiszpańskie trwało około 300 lat, następnie Filipiny kontrolowały Stany Zjednoczone, a w czasie II wojny światowej były pod okupacją japońską. Niepodległość uzyskały w 1946r. Na trasie wycieczki znajdowało się kilka wysp: Luzon, Cebu, Mactan, Palawan, Dacu, Guyam, Sargiao. Program zwiedzania był bardzo różnorodny. Oprócz zabytków w Manilii i innych miastach podziwiano rezerwaty przyrody, lasy kokosowe, pola i tarasy ryżowe, rafy koralowe, cmentarze z wiszącymi trumnami, popisy delfinów. Odbył się trekking w stronę Wulkanu Pinatubo. Nie zabrakło również relaksu na przepięknych piaszczystych plażach. Dodatkową, nieplanowaną „atrakcją” było przedłużenie pobytu o 10 dni z powodu zamknięcia lotnisk( covid).

Podczas spotkania omówiono twórczość najwybitniejszych polskich artystek tworzących od 2 poł. XIX w do współczesności. A były to: Anna Bilińska (1857- 1893) – portrecistka, reprezentująca realizm. Słynne portrety, m.in.: Kobieta z japońską parasolką, Dama z lornetką, Autoportret, Kobiety z dzieckiem.
Olga Boznańska ( 1865-1940) - portrecistka. Słynne prace:
Dziewczynka z chryzantemami, Panny Dygat, Imieniny Pauli i wiele innych, które przyniosły jej międzynarodową sławę.
Katarzyna Kobro (1898- 1951) – kierunek: konstruktywizm. Rzeźbiarka, która zrewolucjonizowała pojęcie rzeźby.
Maria Jarema (1908- 1958) – scenografka, aktorka, projektantka kostiumów teatralnych
Magdalena Abakanowicz(1930- 2017) , jedna z najwybitniejszych rzeźbiarek XX w. Specjalizowała się tworzeniu dużych kompozycji przestrzennych. Autorka słynnych abakanów, kolejne dzieła to Struktury organizmu, Alteracje – seria ogromnych ludzkich głów bez twarzy, Tłumy , Embriologia, Plecy.

„Kuba - powrót do przeszłości” Piotr Widuch

W dn. 15 grudnia odbyło się spotkanie z panem Piotrem Widuchem, który od kilkunastu lat podróżuje w różne zakątki świata. Z reguły podróżuje w małych grupach, omijając tradycyjne trasy biur podróży. Ten sposób zwiedzania pozwala na lepsze poznanie życia tubylców. W dniu dzisiejszym zaprosił słuchaczy UTW na Kubę. Podróż zaczęła się w Hawanie, gdzie zwiedzono m.in. Muzea: Hemingway’a i Rumu , Plac Rewolucji, cmentarz Kolumba, Plac Katedralny z monumentalną Archikatedrą, spacerowano po tętniącej życiem nadmorskiej promenadzie. Kuba – kraj kontrastów, wspaniałe ośrodki dla turystów, pięknie odnowione centrum Hawany, ale na prowincji biednie. Obowiązuje system kartkowy, który m.in. był inspiracją do tytułu prezentacji. Dużo starych amerykańskich samochodów, ale i naszych małych fiatów. Pan Piotr podzielił się informacjami o cyklu produkcji cygar i rumu. Poza Hawaną zwiedzono wiele ciekawych miejsc m.in. wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO Trinidad, Baracoa - pierwszą stolicę hiszpańskiej kolonii i inne- mapa w załączeniu. Po trudach podróży odpoczywano na wyspie Cayo Coco. Piękna podróż!!!

8.12.2022 „Co Senior powinien wiedzieć o ZUS”.

W dn. 8.12. 2022 odbyło się niezwykle ciekawe, pełne nowych treści spotkanie z przedstawicielkami ZUS z Rybnika, paniami Anną Boratyńską i Barbarą Falenta. Podczas prelekcji omówiono szereg tematów m.in.
- waloryzację emerytur w roku 2023
- sposoby przeliczania emerytur wg starych i nowych zasad , dodatki do emerytur
- zagadnienia wynikające z Polskiego Ładu ( zmiany w zakresie skali podatkowej, progów podatkowych, składki zdrowotnej)
- wydawanie legitymacji emeryta i rencisty w formie elektronicznej za pośrednictwem aplikacji mObywatel.

1.12.2022 Wykład „Miażdżyca cz. II.” mgr Ewa Bartoszek

W trakcie wykładu kontynuowano temat profilaktyki przeciwmiażdżycowej. Miażdżycę można opóźnić lub złagodzić jej objawy stosując odpowiednią dietę i aktywny tryb życia. Należy dostarczyć organizmowi, najlepiej w żywności, odpowiednią ilość witamin z grupy B, C i E, a także składniki mineralne( np. magnez, selen…). Omówiono również własności różnych ziół i ich stosowanie w profilaktyce zapobiegania miażdżycy.

24.11.2022 „Sztuka sporządzania testamentów” notariusz dr Michał Pośpiech

Kto może sporządzić testament, kiedy nie potrzeba a kiedy korzystniej jest sporządzić testament, kiedy testament nabiera mocy prawnej, o odwołaniu testamentu, rezygnacji z tzw. zachowku i wielu innych sprawach dotyczących bezpiecznego przekazania majątku dowiedzieli się zebrani słuchacze na wykładzie dr Michała Pośpiecha. Wykład odbył się ramach akcji bezpłatnych wykładów dla UTW organizowanej przez Krajową Radę Notarialną.

„Bezpieczne przejście przez życie”

W dniu 17.11.2022 odbyło się spotkanie z przedstawicielami Komendy Miejskiej Policji: asp. Angeliką Strzebińczyk z działu prewencji i asp. Danielem Żurawskim z rybnickiej drogówki. Głównym tematem spotkania było bezpieczeństwo w ruchu drogowym z naciskiem na bezpieczeństwo pieszych. Omówiono nowelizację Prawa o ruchu drogowym z dn. 22.09.2022, która dotyczy:

• aktualizacji definicji chodnika oraz wprowadzenie pojęcia drogi dla pieszych oraz przejścia sugerowanego,
• pierwszeństwa przy przechodzeniu przez drogę dla rowerów.

W dniu 10 listopada 2022 odbył się wykład pt. „Dziedziczenie, czyli o czym spadkodawca i spadkobierca wiedzieć powinni?”. Prowadząca wykład, pani notariusz Anna Fojcik zapoznała zebranych z aktualnymi przepisami dotyczącymi bezpiecznego przekazania majątku. Wyjaśniono podstawowe pojęcia, takie jak nabycie spadku, dziedziczenie z ustawy oraz na podstawie testamentu, przyjęcie lub odrzucenie spadku, stwierdzenie nabycia spadku a jego podział, wydziedziczenie oraz zachowek. Pani notariusz poinformowała o możliwości dokonania tzw. zapisu windykacyjnego, który pozwala na wyłączenie części majątku ze spadku. Natomiast w bankach istnieje możliwość wskazania osoby uposażonej na wypadek śmierci. Wykład odbył się ramach akcji bezpłatnych wykładów dla UTW organizowanej przez Krajową Radę Notarialną.

3.11.2022 „Miażdżyca. Czy cholesterol jest rzeczywiście jej głównym winowajcą? Stosowanie odpowiednich zaleceń suplementacyjnych i ziołowych w zaburzeniach lipidowych” mgr farmacji Ewa Bartoszek

W dn. 3.11. odbyła się I część wykładu, podczas którego omówione zostały podstawowe terminy dotyczące samej choroby - miażdżycy oraz cholesterolu. Prowadząca zapoznała zebranych z funkcjami , jakie cholesterol pełni w organizmie ( m.in. jest budulcem błon komórkowych, potrzebny do wytwarzania i przyswajania witaminy D, chroni włókna nerwowe przed uszkodzeniem, bierze udział w produkcji hormonów). Cholesterol, zarówno „dobry - LDL” jak i „zły - HDL” jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jedynie jego nadmiar jest szkodliwy. Temat będzie kontynuowany.

27.10.2022 Klub Wiedzy o Wszechświecie - Roman Senczyna.

„ Podmorski świat” to temat pierwszego w nowym roku akademickim spotkania członków Klubu. Okazuje się, że na temat dna morskiego wiemy mniej niż o powierzchni księżyca. Do czerwca 2022 roku wykonano mapy 21% dna morskiego dzięki wyposażonym w sonary pojazdom zdalnie starowanym. Badaniem dna morza zainteresowane są państwa , co związane jest m.in. z odkrywaniem złóż strategicznych minerałów w zasięgu 200 mil od brzegu. Każdy uczestnik spotkania otrzymuje konspekt , aby w zaciszu domowym przeanalizować poruszone tematy. Zachęcamy do uczestnictwa w tych ciekawych zajęciach, które odbywają się w ostatni czwartek miesiąca po głównym wykładzie.

27.10.2022 Wykład „Czyste powietrze w domu” – Paweł Wyszomirski

Tematem spotkania była czystość powietrza w pomieszczeniach mieszkalnych, w których spędza się około 90% czasu. Znane są normy jakości powietrza na zewnątrz, a nie ma takich norm dotyczących mieszkań. Optymalna wilgotność wynosi 40-60%. Składnikami powietrza są gazy bezzapachowe, dlatego każda substancja zapachowa traktowana jest jako zanieczyszczenie powietrza( niektóre przydatne np. nawanianie gazu). Omówione zostały m.in. etapy habituacji zapachowej, różnice między filtrami HEPA i EPA, a także na co zwracać uwagę przy zakupie oczyszczacza powietrza.

Obchody XX-lecia rybnickiego UTW wypełnił wśród kilku imprez towarzyszących wykład inauguracyjny wygłoszony przez Dyrektora I LO im. Powstańców Śląskich poświęcony Cyprianowi Kamilowi Norwidowi. Oryginalny i bardzo interesujący temat brzmiał: Noc nad Norwidem, świt nad Norwidem - okruchy życia, szczypta twórczości, elementy recepcji". Wykładowca zaprezentował twórczość poety na przykładzie wybranych utworów, dokonując wnikliwej interpretacji wierszy uzupełnionej dobrze przemyślaną prezentacją. Logiczny, jasny wykład, przekazany piękną polszczyzną, został przyjęty z dużym aplauzem.

CYBERBEZPIECZEŃSTWO.

W dn.13.10.2022 odbyło się spotkanie z przedstawicielami Komendy Miejskiej w Rybniku – panią Angeliką Strzebińczyk i asp. Lesławem Mandrelą oraz asp. Bartoszem Polakiem z Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości. Omówione zostały różne metody działania oszustów internetowych na konkretnych przykładach np. fałszywe SMS i maile, oszustwa nigeryjskie, zachęty do inwestowania i szybkiego zarobku oraz konsekwencje niezachowania ostrożności. Zwrócono również uwagę na konieczność aktualizacji oprogramowania oraz hasła do logowania, które powinny mieć co najmniej 16 znaków i być niepowtarzalne do różnych portali. Następnie omówiono jak bezpiecznie korzystać z zakupów on-line. Po spotkaniu wywiązała się ożywiona dyskusja na temat bezpieczeństwa w sieci.

UTW Rybnik włączył się do akcji edukacyjnej DIGITAL FESTIVAL 2022 , której celem jest podniesienie kompetencji cyfrowych społeczeństwa oraz zapoznanie z nowymi technologiami . W dniach od 01.10.- 10.11.2022 w całej Polsce organizowane są różne wydarzenia i akcje edukacyjne, promujące nowe technologie w życiu codziennym.

Dla seniorów przygotowano prezentację szkoleniową zawierającą 13 rozdziałów, które pomagają w odnalezieniu się w świecie współczesnych technologii. Na spotkaniu w dn. 6.10.2022 skupiono się na dwóch rozdziałach: 5.10 i 5.12omawiających „Sprawy urzędowe” oraz rozdz.10 „Rozwiązania e-zdrowia w opiece zdrowotnej w Polsce”. Tematy bezpieczeństwa w sieci omawiane będą na spotkaniu w dn. 13.10. 2022. Prezentację przedstawiła Maria Białek.

UTW Rybnik otrzymał również 10 bezpłatnych egzemplarzy drukowanej wersji „Nowoczesny Senior – przewodnik po cyfrowym świecie”, które dostępne są w naszej bibliotece.

Wykład poświęcony twórczości malarskiej Józefa Czapskiego wygłosiła 26 maja br. mgr Helena Kisielewska.

Zinterpretowała szeroko jego dorobek w kontekście innych artystów. Na wstępie przedstawiła biografię malarza i jego zaangażowanie w dyskusjach artystycznych na temat nowych nurtów malarskich oraz jego oryginalną i nowatorską twórczość. Bardzo ważne w jego życiu było również zaangażowanie polityczne w sprawy Polski, mimo że mieszkał w Paryżu. Życiem Czapskiego, co interesująco podkreśliła wykładowczyni, zawsze kierowały MISJE, które miał do wypełnienia. Stawały się niejednokrotnie ważniejsze od malowania.
W drugiej części wykładu została zaprezentowana twórczość artysty, scharakteryzowano nowatorskie metody stosowane przez niego w malarstwie. Słuchacze zostali zachęceni do zwiedzenia muzeum Czapskiego w Krakowie.
Wykład został przyjęty z dużym uznaniem

19 maja br. Edyta Korepta przedstawiła wykład zatytułowany Senior w bibliotece. Temat miał na celu podsumowanie działań UTW mających na celu zachowanie sprawności intelektualnej Seniorów. Odwołano się do nurtu psychologii life-spain, który pozwala spojrzeć na okres senioralny jako kolejną fazę rozwoju, który trwa przez całe życie bez względu na wiek. Efekty jednak zależą od aktywności osób starszych, w tym aktywności umysłowej polegającej głównie na kontakcie z książką.
W dostępie do literatury dużą rolę odgrywają biblioteki, a właściwie bibliotekarze. W naszym przypadku - biblioteka w Uniwersytecie Trzeciego Wieku, który oprócz czytelnictwa proponuje nowy styl życia, możliwość wymiany poglądów, rozwijanie zainteresowań. Aktywizujące metody pozwalają osiągnąć szczęście, niezależność, a przede wszystkim poradzić sobie z większą ilością czasu.
Propozycją kontaktu z książką dla osób z niesprawnością wzrokową są audiobooki. Korzystania z książki mówionej trzeba się nauczyć; wyrastaliśmy bowiem w kulturze obrazkowej. Biblioteka miejska prowadzi wypożyczalnię książek mówionych. By nie pozostać w izolacji - trzeba nauczyć się słuchania, ten trud się opłaca!

Wykład rozpoczęła próba sformułowania odpowiedzi na pytanie, ile w nas gotowości do aktywnego działania, a ile skłonności do lenistwa. Następnie przedstawiono istotę motywacji i jej właściwości, ukazano związki procesów motywacyjnych z różnymi procesami psychicznymi oraz ze skutecznością działania. Wielu naukowców opracowało teorie motywacji, które służą wyjaśnianiu zachowań ludzi w różnych środowiskach. Zaprezentowano kilka wybranych teorii. W końcowej części wykładu wspólnie wskazano korzyści, jakie daje zmotywowane działanie.

Prowadzący, Roman Senczyna omówił zasady oraz przedstawił korzyści nowoczesnego oświetlenia LED. Natomiast na poprzednim spotkaniu w dn.27.04.2022 poznano teleskopy na Ziemi i w Kosmosie.

W trakcie wykładu omówiono podstawy prawne dotyczące udzielania absolutorium i wotum zaufania. Następnie słuchacze dowiedzieli się o procedurze głosowania w powyższych sprawach oraz o konsekwencjach nie otrzymania absolutorium i wotum zaufania. Pan Zbigniew Lubszczyk zachęcał do zapoznania się z Raportami o stanie gminy, które dostępne są na stronie Urzędu Miasta. Po wykładzie wywiązała się ożywiona dyskusja dotycząca organizacji i kompetencji komisji Rady Miasta.
Adw. Zbigniew Lubszczyk jest radnym M. Rybnika w kadencji 2018- 2023, przewodniczącym Komisji Skarg, Wniosków i Petycji, członkiem Komisji Rewizyjnej.

21.04.2022 Konferencja śląskoznawczą na temat: Moi przodkowie użyźniali sobą dzieje. Zbigniew Rokita

W pierwszej części wysłuchano wykładu dra Bogdana Klocha pt. „ Spojrzenie na Śląsk – jaki był i jaki jest z perspektywy historycznej” , a następnie odbyła się dyskusja nad książką Zbigniewa Rokity pt. Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku.
W spotkaniu uczestniczyła również młodzież z IV Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika wraz z prof. dr Janem Krajczokiem.
Konferencję prowadziła dr Edyta Korepta.

7.04.2022 „Malarski spacerownik po różnych zakątkach Europy” Helena Kisielewska

Tematem wykładu był pejzaż ( sztafaż, weduta, marina, fantastyczny, topograficzny). Wędrowano po różnych zakątkach Europy, porównując przepiękne prace malarskie z rzeczywistymi miejscami. Nie zabrakło też ciekawostek z życia malarzy, których dzieła podziwiano. A byli to: Canaletto - weduty warszawskie, William Turner „Deszcz, para, szybkość”, Claude Monet „Impresja - wschód słońca”, Aleksander Gierymski „Domy nad kanałem”, Anna Bilińska – Bogdanowicz „Ulica Unter den Linden”, Ludwik de Laveaux „Plac opery w Paryżu” i Edward Okuń „Autoportret z żoną na tle Anticoli Corrade”.

Dnia 31 marca br. odbył się wykład na temat: " Rozmowy o wartościach, ideach, kulturze". Przedmiotem rozważań była interpretacja korespondencji między Józefem i Marią Czapskimi a Katarzyną i Zbigniewem Herbertami. Zebrane listy stanowią źródło wiedzy o dwóch artystach: Czapskim i Herbercie, a ich interpretacja uzupełniona o szczegółowe badania kulturoznawcze pozwoliła na odczytanie systemu wartości i wyznawanych idei korespondujących autorów. Różnica pokoleniowa między dwoma wielkimi twórcami, zatem i różny bagaż przeżyć i doświadczeń, nie przeszkodziły im w zgodnym ujawnianiu poglądów na sztukę, literaturę oraz sprawy wolności narodowej i osobistej.
Wykład wygłosiła Edyta Korepta

  Następnie zaprosił zebranych słuchaczy na przepiękną podróż po świecie. Najstarsze i najokazalsze drzewa – pomniki przyrody z całego świata wpisane na listy dziedzictwa przyrodniczego UNESCO, różowe jeziora, kamienne lasy, ciekawe okazy zwierząt( fossa madagaskarska, sifaka biała, lemury itp. ) , a także wyspy: Madagaskar, Mauritius , Sentinel, Galapagos z ciekawostkami przyrodniczymi , tęczowe góry, kredowe rzeźby na Białej Pustyni, śpiewające piaski na Bajkale, gejzery w Yellowstone – to tylko niektóre, zachwycające dzieła matki natury wybrane przez prowadzącego wykład.

Podczas spotkania omówione zostały wszystkie rodzaje pełnomocnictw ( ogólne, szczególne, rodzajowe), formy udzielania pełnomocnictw oraz sposoby i warunki ich odwołania. Wiele uwagi poświęcono na pełnomocnictwa bankowe i pocztowe. Po prelekcji wywiązała się ożywiona dyskusja. Spotkanie odbyło się w ramach Otwartego Dnia Notariatu.

10.03.2022 „Najcenniejsze..., czyli subiektywny przewodnik po rodzimych i światowych zbiorach sztuki” Helena Kisielewska
Zebrani słuchacze wysłuchali historii związanych z powstaniem najważniejszych i najzasobniejszych muzeów i galerii sztuki. Kolebką muzealnictwa jest Florencja, gdzie powstała pierwsza Galeria Uffici – 1581 r. Kolejne : LUWR – 1793, Muzea Watykańskie – 1757 , Muzeum Prado w Madrycie – 1819, The National Gallery w Londynie – 1824, Metropolitan Muzeum of Art w Nowym Jorku – 1870, aż po Muzeum LUWR w Abu Zabi – 2011 . Wymienione zostały również niektóre muzea w Polsce, w tym Muzeum Diecezjalne w Siedlcach, gdzie znajduje się jedyny w Polsce obraz El Greco „Ekstaza św. Franciszka”. Zachęcamy do wirtualnego zwiedzania zbiorów w poszczególnych muzeach ( np. poprzez stronę https://artsandculture.google.com/).

W dn. 3.03.2022 odbyło się spotkanie z panią Iwoną Gardian, prowadzącą zajęcia w ramach projektu „SoVo – dostępne radio internetowe”. Celem tego projektu jest podniesienie kompetencji cyfrowych osób dorosłych.
Projekt posiada 3 główne elementy: Portal radiowy, Grupy Radiowe, Szkolenia i warsztaty.
Prowadząca omówiła szczegółowo nawigację na portalu Radio SoVo, a ponadto zachęciła do korzystania ze szkoleń online, proponowanych w serwisie radia oraz do korzystania z legalnego dostępu do kultury w sieci www.legalnakultura.pl/pl, gdzie udostępniane są zasoby kulturalne z poszanowaniem praw twórców.

23.02. 2022 Tematem spotkania w ramach Klubu wiedzy o wszechświecie były „Pojazdy na Marsie”. Od amerykańskich Vikingów nr 1 i nr 2 ( 1976), Mars Pathfinder – 1997, Spirit i Oppornity – 2004 , Curiosity – 2012, Perseverance – 2020 , których zadaniem jest przesyłanie zdjęć oraz analiza chemiczna skał i atmosfery na Marsie aż po chiński ZHURONG, który bada powierzchnię Marsa od maja 2021r. Na powierzchni Marsa znajduje się kilka innych, nieaktywnych łazików i lądowników z zarówno udanych, jak i nieudanych misji.

Po zapoznaniu zebranych słuchaczy z dokonaniami Hypatii z Aleksandrii zwanej „Męczennicą nauki” prowadząca omówiła sylwetki noblistek oraz kilku kobiet, które pomimo ogromnego wkładu w rozwój nauki, nie zostały uhonorowane Nagrodą Nobla. Zapoznano się z osiągnięciami Marii Skłodowskiej – Curie, Lise Meitner, Dorothy Crowfoot-Hodgkin, Rosalind Franklin, Henriety Leavitt, Marii Goeppert-Mayer, Chieu-Shiung Wu oraz Irene Joliot – Curie.

W dn.17.02.2022 odbyło się spotkanie z przedstawicielkami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z Rybnika, paniami: Iloną Boratyńską i Barbarą Falentą. Tematem spotkania były Zmiany w opodatkowaniu i oskładkowaniu świadczeń emerytalno – rentowych w 2022 wg ustawy z dn. 29.10.2021 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych…(Dz. U. 2021, poz.2105). Szczegółowo omówiono zmiany w ustalaniu zaliczek na podatek, sposoby obliczania i odliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne, podano przykłady ustalania świadczeń oraz obowiązujące ulgi dla pracujących seniorów. Bardzo merytoryczne spotkanie, podczas którego wyjaśniono szereg niejasności.

Pani Ilona Krajczewska, naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej w Urzędzie Miasta Rybnika przedstawiła akty prawne dotyczące zagospodarowania odpadów komunalnych, miejsca ich składowania na terenie Rybnika oraz sposoby segregacji. Ożywiona dyskusja po wykładzie świadczy o dużym zainteresowaniu tym, jakże trudnym problemem.

Zebrani słuchacze uporządkowali swoją wiedzę na temat diamentów, dzięki niezwykle ciekawemu wykładowi pani prof. Marioli Saternus. Prowadząca wykład omówiła historię wydobycia i obróbki diamentów, własności diamentów oraz ich zastosowanie w jubilerstwie, medycynie, optyce i przemyśle. Duże zapotrzebowanie w przemyśle spowodowało konieczność stosowania diamentów syntetycznych. W Polsce diamenty syntetyczne produkowane są w Osieczanach, koło Myślenic.

Na wstępie prowadzący omówił kwalifikacje czynów przestępczych i dopuszczalne kary zgodne z kodeksem karnym i kodeksem wykroczeń. W drugiej części zebrani dowiedzieli się o rodzajach oszustw (również internetowych), których ilość rośnie lawinowo, co należy robić gdy zgubimy lub zostaną skradzione dokumenty i jakie mogą być tego konsekwencje. Wykład odbył się w ramach realizacji programu Bezpieczna Polska, finansowanego z Funduszu Sprawiedliwości. Poniżej, dla utrwalenia >>> prezentacja z wykładu .

W trakcie pierwszego w Nowym Roku wykładu zebrani słuchacze wysłuchali informacji notariusza dr Michała Pośpiecha o aktualnych zmianach w prawie spadkowym oraz o sprawach , które można załatwić bez pośrednictwa sądu. Wykład odbył się w ramach akcji Otwarty Dzień Notariatu, która to akcja odbywa się od 2010 i jej celem jest edukacja prawna społeczeństwa.

W ramach realizacji programu prozdrowotnego odbył się wykład „Kwasy Omega 3”.Prowadzący omówił badania profesora Paula Claytona, dotyczące prawidłowego odżywiania komórek ciała, ze szczególnym uwzględnieniem kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6.

Na kanwie nekrologu Cypriana Kamila Norwida „Rodem…” prof. Maria Warchoł – Sobiesiak omówiła życiorys oraz dokonania naszego Wielkiego Polaka, Fryderyka Chopina. W trakcie wykładu wysłuchano fragmentów Jego utworów: koncertów i mazurków. Pani profesor przypomniała również historię konkursów chopinowskich, ze szczególnym wyróżnieniem polskich pianistów.

Motyw Bożego Narodzenia jest bardzo popularny w sztuce. Inspiracją były Ewangelie św. Mateusza i Łukasza oraz apokryfy, które ukazują obrazowe przedstawienia narodzin Jezusa w grocie oraz pokłon Trzech Mędrców ze Wschodu. Prelegentka omówiła różnorodność tych scen, przedstawionych na freskach, sarkofagach i obrazach w różnych epokach( od przedstawień romańskich aż po współczesność).

25.11.2021 odbyło się spotkanie autorskie z p. Andrzejem Kapłankiem, którego głównym tematem była książka pt. „Kopalnio, kochanko ma”. Jest to trzecia pozycja z cyklu książek poruszających, najogólniej mówiąc tematykę Śląska, o ludziach pracujących w trudnych kopalnianych warunkach, o ich zwyczajach, radościach i smutkach. Prezentowana dzisiaj książka jest hołdem dla ratowników górniczych, którzy podejmują się trudnych zadań ratowania innych, narażając niejednokrotnie swoje własne życie.
Tytuł książki zaczerpnięty został z piosenki górniczej, śpiewanej podczas tradycyjnych spotkań barbórkowych.

Mija rok poświęcony Stanisławowi Lemowi, twórcy literatury science fiction. W związku z tym kolejny wykład został poświęcony jego interesującemu piśmiennictwu. Zwrócono uwagę na fakt, że tematyka „kosmiczna” u Lema różni się od popularnej fantastyki i wymaga innego odczytania. Kosmologia stanowi bowiem tu swoistą maskę dla ukrycia przeżyć okupacyjnych Lema we Lwowie, gdzie się urodził oraz ucieczkę przed cenzurą w PRL-u. Jeden z krytyków literackich, Tomasz Fiałkowski, napisał o tym autorze, że „patrzył dalej i widział więcej”. Istotnie, przewidział współczesny postęp cywilizacyjny, m.in. telefonię komórkową i smartfony, Internet - jego pozytywy, ale i wielkie zagrożenia, rozwój badań nad sztuczną inteligencją. Powieść „Solaris” najlepsza w ocenie krytyków, będzie przedmiotem dyskusji w DKK w lutym - zapraszamy.

4 listopada br. odbył się wykład związany z kulturą regionalną Śląska pt. Morcinek do Dziewczynek. Epistolarny talent pisarza. Na wstępie został przedstawiony biogram pisarza potwierdzający opinię, że Gustaw Morcinek wprowadził Śląsk, jego historię, legendy i codzienność na karty polskiej literatury. Określając swoje credo pisarskie napisał: „Chciałem pisać dla całej Polski o Śląsku. Chodziło mi o to, by Śląsk przybliżyć do Polski, a Polskę do Śląska”. Do grupy cennych utworów tego pisarza należą również listy, które pisał z wielką pasją i można w nich dostrzec wiele wątków autobiograficznych. Adresatem listów była siostra Tereska, pisarze, krytycy przyjaciele i kobiety. Tej ostatniej grupie poświęcony był wykład, a dotyczył korespondencji z Bronisławą Oczkowską, Zofią Bekierską i Janiną Podlodowską. W listach do zaprzyjaźnionych kobiet nadawał sens swojemu życiu, pisał w zasadzie opowieść o sobie, przedstawiał problemy związane z twórczością, dzielił się wypadkami z codziennego życia, nadając mu osobliwy sens. Listy cechuje piękny styl, bogate słownictwo i forma przypominająca epistolarną eseistykę. To szczególne pisarstwo pozwoliło mu wypełnić skoczowską samotność.

Prowadzący wykład mgr farmaceuta Jan Ociepka omówił przyczyny stanów zapalnych w organiźmie, spowodowanych m.in. aktualnym stanem środowiska oraz niewłaściwymi nawykami żywieniowymi. Wskazał również sposoby łagodzenia stanów zapalnych.

W ramach Ogólnopolskiej Akcji Profilaktyki i leczenia nadciśnienia, słuchacze UTW wysłuchali wykładu na temat objawów i przyczyn nadciśnienia. Zapoznali się z zasadami prawidłowego pomiaru ciśnienia krwi oraz z przyczynami zaniżania bądź zawyżania jego wyniku. Zasadnicza część wykładu poświęcona była podstawowym zasadom postępowania w profilaktyce i leczeniu nadciśnienia metodami niefarmakolicznymi. Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali „Poradniki pacjenta w nadciśnieniu tętniczym”.

W dniu 7.10.2021 r. odbył się wykład pt. Piotr Michałowski – artysta, który miał „ kopalnię złota w palcach”. Wykładowczyni, Helena Kisielewska przedstawiła sylwetkę wybitnego malarza epoki romantyzmu Piotra Michałowskiego. Był wybitnym animalistą, portrecistą oraz przedstawiał sceny batalistyczne (np. kilka wersji bitwy pod Samosierrą). Stosował technikę alla prima.
Piotr Michałowski był osobą wszechstronnie wykształconą. Zajmował się organizacją hutnictwa i górnictwa w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie oraz nadzorował produkcję broni i amunicji w okresie Powstania Listopadowego

Nawiązaniem do trudnej sytuacji, w jakiej aktualnie znalazł się człowiek wobec izolacji, samotności, chorób, śmierci bliskich i znajomych stał się interesujący wykład inauguracyjny na temat: „Między lękiem a nadzieją, czyli o postawach wobec zmian” wygłoszony przez dr Stanisławę Mielimąkę. Wykładowczyni powołała się na teorię K. Dąbrowskiego, który udowodnił, że trudne doświadczenia mogą zostać przetransponowane na doznania pozytywne, a także powodować lepsze rozumienie siebie i świata. To stanowi nadzieję wyjścia z impasu pod warunkiem zaakceptowania zmian. Bardzo interesującym fragmentem wykładu była prezentacja poziomu rozwoju człowieka, do którego słuchacze mogli się kwalifikować, dochodząc od integracji pierwotnej przez formy dezintegracji do integracji wtórnej, kiedy człowiek może osiągnąć ideał rozwoju. Trudna problematyka wykładu została przedstawiona w sposób jasny i spójny, w czym pomogła logiczna prezentacja zakończona mądrą sentencją Reiholda Niebuhra: "Boże użycz mi pogody ducha, abym godził się z tym, czego nie mogę zmienić. Odwagi, abym zmienił to, co mogę zmienić. I mądrości, abym odróżnił jedno od drugiego".

Spotkanie prowadził pan Adam Miera, przedstawiciel Subregionu Zachodniego, który omówił dziedzictwo przyrodnicze, zabytki architektury sakralnej, zamki oraz obiekty poindustrialne regionu rybnicko - raciborskiego.
Subregion zachodni utworzyło 28 jednostek samorządu terytorialnego południowo - zachodniej części województwa śląskiego w celu wspólnego zrealizowania najważniejszych zadań inwestycyjnych. Jednym z zadań Subregionu jest promowanie turystyki. Do tego celu powstała marka turystyczna - Kraina Górnej Odry. Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali mapy i informatory turystyczne promujące atrakcje turystyczne regionu.

O popularności arszeniku, wykorzystaniu trucizn do leczenia w przeszłości, sposobach wprowadzania trucizn do organizmu, a także o trujących roślinach, gazach i metalach opowiadała Profesor Politechniki Śląskiej p. Mariola Saternus. Co ciekawe, pierwszy podręcznik toksykologiczny został wydany dopiero w XIX wieku przez Mateo Orfila, profesora medycyny sądowej w Paryżu, który prowadził doświadczenia z arszenikiem na zwierzętach.

Po krótkim wstępie dotyczącym różnych rodzajów weksyliów i sposobów ich konserwacji ( baner, proporzec, bandera, sztandar, fartuch, gonfalon itp.) prelegentka omówiła szczegółowo sztandary powstańcze (bojowe, zaprzysiężeniowe, plebiscytowe) znajdujące się w zbiorach różnych muzeów : Muzeum Czynu Powstańczego, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Śląska Opolskiego, Muzeum w Chorzowie, Raciborzu, Tarnowskich Górach, Pszczynie i Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

22.01.2020 „Zaburzenia widzenia po lekach kardiologicznych i depresyjnych” dr med. Aniela Kempińska

Podczas spotkania Pani dr omówiła działania uboczne leków kardiologicznych i przeciw depresyjnych. Zwróciła uwagę na konieczność informowania każdego lekarza o stosowanych lekach, bowiem stosowany lek może mieć niepożądane działanie uboczne. Należy zwrócić uwagę na to, że leki przeciw bólowe również mogą mieć negatywny wpływ na jakość naszego widzenia.

16.01.2020. Wykład p. prof. Lucyny Sadzikowskiej pt. „Ludzie listy piszą...”. O epistolografii lagrowej na przykładzie korespondencji Franciszka Ogona z rodziną w Rybniku został przyjęty z dużą akceptacją zarówno z racji poprawności merytorycznej, jak i związku z bliską nam historią rybniczan. Autorka na wstępie podkreśliła rolę listów w dokumentowaniu przeszłości. Listy obozowe Franciszka Ogona udostępniła rodzina, dając tym możliwość zapamiętania tragicznej przeszłości Ślązaków, ale również niezwykłej więzi łączącej uwięzionych z bliskimi na wolności. 33 listy zdumiewają wspomnieniami osób, od których, mimo niewoli, Franciszek Ogon się nie odciął pełen nadziei, że wróci „do rodziny, do Rybnika - do Małej Ojczyzny”. Spotkanie zakończyła interesująca dyskusja.

Podczas spotkania omówiono szczegółowo zasady korzystania z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, a osoby zainteresowane na miejscu otrzymały tę kartę. Ponadto uzyskano informacje o e-receptach, IKP ( internetowym koncie pacjenta) oraz możliwościach korzystania z informacji zgromadzonych na indywidulanym koncie każdego pacjenta. Spotkanie prowadziły panie: Elżbieta Toś i Beata Strzelec.

Podczas spotkania przedstawicielki Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rybniku skupiły się na przedstawieniu nowych technologii w bibliotece. Wyjaśniły pojęcie digitalizacji zbiorów, omówiły sposoby korzystania ze zbiorów Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, Europejskiej Biblioteki Cyfrowej oraz z wirtualnych czytelni: ACADEMIKA i Libra.ibuk.pl. Zachęcały do korzystania ze zbiorów cyfrowych biblioteki, bowiem można z nich korzystać bez ograniczeń.

Podczas spotkania p. Maria Krzemień przedstawiła krótką historię tego najdalej od Polski położonego zakątka ziemi oraz opisała swoje wrażenia z podróży po Nowej Zelandii – „ krainy, która olśniewa pięknem i różnorodnością krajobrazów”. Zebrani zapoznali się z ciekawą dokumentacją fotograficzną z podróży.

W Klubie wiedzy o wszechświecie dyskutowano o ociepleniu klimatu, a także o możliwościach zmniejszenia zużycia energii przez indywidualnych odbiorców. Obecnie gwałtownie wzrasta ilość produkowanej energii odnawialnej oraz następuje spadek cen za fotoogniwa, co prawdopodobnie ( czyli ekonomia) wymusi zastępowanie energii z paliw kopalnych energią ze źródeł odnawialnych.

Wykład uzmysłowił konieczność więzi międzypokoleniowej w procesie tworzenia wspólnot, które zapewniają poczucie bezpieczeństwa i chronią przed samotnością. Badania wskazują, że najlepsze kontakty powstają między nastolatkami (grupą 12-16 lat) a najstarszą grupą seniorów, które pozwalają na dyskusję nad systemem wartości. Wskazano na uczenie prawdy i dobra, tworzenie wzorów zachowania, uczenie wartości religijnych i moralnych oraz naukę współpracy. Ponieważ Seniorzy znają wartość zakorzenienia, stoją na straży pamięci zbiorowej, winni więc opowiadać o przeszłości, ale wracać do ludzi a nie faktów. Wykład został bardzo dobrze przyjęty.

Prelegent przedstawił przykłady zaginionych cywilizacji z 5000, 8000 a nawet 10 000 lat pne oraz podjął próbę wyjaśnienia ich tajemniczego zniknięcia. Przykłady zapomnianych cywilizacji można odnaleźć na w wielu miejscach: w Europie ( np. kamienny krąg Stonehedge, grobowiec Newgrange w Irlandii), na Jawie, w Turcji i wielu innych miejscach.

Podczas spotkania omówiono sposób wzmacniania odporności i pracy serca, zapobiegania infekcjom czy też wspomagania pamięci przy pomocy preparatów ziołowych. Wykład odbył się w ramach projektu „Zdrowy senior - profilaktyka i fitoterapia” realizowanym przez Sanatorium Ustroń we współpracy z Centrum Ziołolecznictwa Ojca Grzegorza Sroki w Żywcu.

W pierwszej części wykładu prowadzący przedstawił podstawy prawne działalności samorządów oraz określił podział zadań między administracją rządową a samorządową. Następnie przedstawił zadania Rady Miasta i sposób ich realizacji na przykładzie Miasta Rybnik, miasta na prawach powiatu. Po wykładzie odpowiadał na liczne pytania słuchaczy.

Prelegentka omówiła twórczość Aleksandra Gierymskiego, polskiego malarza, przedstawiciela realizmu, prekursora impresjonizmu, młodszego brata Maksymiliana Gierymskiego w różnych etapach jego twórczości. Przeanalizowano kilka obrazów tego wybitnego malarza: „Żydówka z cytrynami”, „W altanie”, „Paź florencki”, „Święto trąbek” i innych pod kątem jego fascynacji światłem, ale również obrazów nowatorskich pod względem treści: „Trumna chłopska”, „Wieczór nad Sekwaną”, „Chłopiec niosący snop”, „Ogród włoski”, „Powiśle” i „Piaskarze”.

Na spotkaniu , które odbyło się w ramach projektu „Wolontariat seniorów” przeanalizowano podstawy prawne wolontariatu na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie z dnia 23.04.2003r. z późniejszymi zmianami. Niezwykle ważne spotkanie, bowiem uporządkowało wiedzę o wykonywaniu świadczeń wolontarystycznych.

Wykładowca omówił rolę wody w życiu człowieka, w przyrodzie oraz ogromne bogactwo życia w wodzie. Poświęcił wiele uwagi przyczynom deficytu wody w świecie oraz strukturze zużycia wody na potrzeby bytowo- gospodarcze. Należy pamiętać o niszczycielskiej sile wody, która jako jeden z żywiołów spowodowała w XVII w. zmiany na mapie Europy . Pamiętamy również konsekwencje współczesnych tsunami w Japonii czy na Jamajce.

Tematem spotkania w Klubie Wiedzy o Wszechświecie było wahadło Foucault’a, którego zmiana płaszczyzny ruchu względem Ziemi jest potwierdzeniem jej obrotu wokół własnej osi. Ciekawostka – również w Polsce możemy obserwować ruch wahadła. W każdy czwartek w kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie odbywają się pokazy najdłuższego w Polsce wahadła.

Wykładowca omówił skomplikowaną, ponad tysiącletnią historię tego europejskiego regionu pogranicza, leżącego w dorzeczu górnej i środkowej Odry oraz początkowego biegu Wisły. Zwrócił uwagę na ogromne dziedzictwo materialne i niematerialne Śląska pomimo ciągłej emigracji i wpływów różnych państwowości.

Prelegentka przedstawiła różnice w opodatkowaniu spadków nabytych w okresie do 2007 i po 2007 roku. Szczegółowo omówiła druki SD3 (zeznanie podatkowe) oraz SD Z2( zgłoszenie o nabyciu spadku). Wiele uwagi poświęciła opodatkowaniu darowizn i poinformowała o tym, że obowiązek zgłoszenia darowizny spoczywa na obdarowanym. Każdy uczestnik spotkania otrzymał broszurę , wydaną przez Ministerstwo Finansów z aktualnymi zasadami dot. w/w problemów.

Podczas kolejnego spotkania w ramach edukacji prawnej omówiono aspekty prawne i finansowe procedury składania zeznań w postępowaniu przygotowawczym i karnym, sposoby informowania o powołaniu na świadka, status świadka koronnego oraz rolę ławników . Szkolenie prowadził przedstawiciel Stowarzyszenia Na Rzecz Poradnictwa Obywatelskiego DOGMA, które udziela bezpłatnych porad prawnych w Rybniku.

W ramach akademii odbyło się spotkanie ze st. asp. Tomaszem Bratkiem z Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. Na wstępie prelegent przedstawił statystyki dotyczące wypadków powodowanych przez rowerzystów w różnych kategoriach wiekowych, a następnie przypomniał zasady bezpiecznego poruszania się po drogach na rowerze. Dyskutowano również o konieczności noszenia elementów odblaskowych, akcji „Srebrny listek” oraz o Krajowej mapie zagrożeń bezpieczeństwa.

Prof. Julia Dziwoki, jest autorką książki „Nad płonącą Warszawą. Długi lot do domu majora pilota Antoniego Tomiczka” w której przedstawiła niezwykle ciekawą i nieznaną szerszemu ogółowi postać majora pilota Antoniego Tomiczka. A. Tomiczek urodzony w Pstrążnej 13.11.1915r. ukończył Szkołę Podoficerską Piechoty, następnie kursy szybowcowe, aby ostatecznie zostać lotnikiem. Internowany we wrześniu 1939 przez wojska sowieckie, przebywał w niewoli do grudnia 1941r. Następnie w Wielkiej Brytanii ukończył szkołę pilotażu i został pilotem bombowca. Wykonał kilkanaście lotów z pomocą walczącej Warszawie, a także do Grecji, Jugosławii i Czechosłowacji. Do Polski wrócił w 1947r. i o swoich losach wojennych musiał zapomnieć na długie lata. W 2001r. został Patronem Gimnazjum w Lyskach, na wniosek Wójta Gminy Lyski, Grzegorza Gryta i przewodniczącego Rady Gminy, Krystiana Widenki

Wykładowca omówił zakres kompetencji podstawowych instytucji Unii (Rada Europejska, Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej, Komisja Europejska), system podejmowania decyzji, Traktat Lizboński oraz przedstawił konsekwencje opuszczenia Unii przez Wielką Brytanię. Odpowiadał na liczne pytania zebranych, w szczególności dotyczących Polski.

4.04.2109 Wolontariat seniorów.

Tematem dzisiejszego wykładu był wolontariat seniorów. Gościliśmy wolontariuszki z Fundacji Puls - Med., które zachęcały do udziału w projekcie „Mocni razem”.
Inne oblicze wolontariatu przedstawił p. Adam Kadenaci , animator Polsko – Amerykańskiej Fundacji Wolności i Towarzystwa Inicjatyw twórczych „ę”, który przedstawił przykłady działań społecznych realizowanych przez seniorów w ramach projektów „UTW dla społeczności” oraz „Seniorzy w akcji”. Następnie kol. Aleksandra Surman omówiła działania UTW Rybnik w ramach realizowanego projektu „UTW dla społeczności”.

Tematem wykładu były docenione przez krytyków i nagradzane na festiwalach najnowsze filmy polskie. Prelegentka omówiła wybrane filmy w kontekście ich roli w dyskusji na temat bieżących problemów społecznych oraz zwróciła uwagę na kino realizowane przez kobiety – reżyserki: Kingę Dębską, Agnieszkę Smoczyńską, Jagodę Szelc, Małgorzatę Szumowską.
14.03.2019 W ramach kolejnego spotkania Klubu wiedzy o wszechświecie omówione zostały „Mikroorganizmy” takie jak: bakterie, wirusy, pasożyty, grzyby. Prowadzący spotkanie, Roman Senczyna przedstawił ich wykorzystanie w przemyśle i biotechnologii.

14.03.2019 W ramach kolejnego spotkania Klubu wiedzy o wszechświecie omówione zostały „Mikroorganizmy” takie jak: bakterie, wirusy, pasożyty, grzyby. Prowadzący spotkanie, Roman Senczyna przedstawił ich wykorzystanie w przemyśle i biotechnologii.

W ramach ABS odbyło się spotkanie z podkom. Włodzimierzem Mogiłą, ekspertem Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. W trakcie spotkania omówiono tematykę bezpieczeństwa w komunikacji drogowej z uwzględnieniem tak kierujących jak i osób pieszych. Podkomisarz W. Mogiła zwrócił również uwagę na popełniane oszustwa w stosunku do osób starszych.

Profesor Maria Warchoł - Sobiesiak kontynuowała wykład poświęcony muzyce polskiej. Przybliżyła twórczość Karola Szymanowskiego (1882-1937). Gruntownie wykształcony, wywarł wielki wpływ na rozwój polskiej kultury muzycznej. Twórczość Szymanowskiego można interpretować w trzech okresach:
wczesne utwory fortepianowe charakterystyczne są wpływami Chopina oraz Skriabina, a także kulturą i pejzażem Włoch. W drugim okresie znajdujemy wpływy impresjonizmu, w trzecim - można doszukać się oddziaływania Strawińskiego, ale głównie kultury ludowej - góralszczyzny, która okazała się bardzo ważna w całej twórczości mistrza.
Szymanowski był nie tylko wielkim kompozytorem, ale również pianistą. Interesujący wykład potwierdzały fragmenty utworów mistrza

Na podstawie wybranych dzieł wybitnych malarzy ( Jana van Eycka, Rembrandta, Zygmunta Waliszewskiego, Bacciarellego, Jana Matejki…i innych) prelegentka omówiła rodzaje portretów ze względu na różne ujęcia oraz ze względu na charakter przedstawienia. Były to portrety: z profilu, „en face”, w ujęciu „trzy czwarte”, półpostać , popiersie, całopostaciowy, reprezentacyjny, konny, zbiorowy, asystencyjny, imaginacyjny oraz trumienny

Wykładowca omówił rolę i znaczenie owadów zapylających w przyrodzie. Przeanalizował przyczyny niepokojącego spadku liczebności populacji owadów oraz przedstawił założenia projektu „Pszczoły wracają do lasu” jako środowiska pierwotnego ich bytowania. Zwrócił uwagę na konieczność edukacji na każdym szczeblu kształcenia( od przedszkola aż po uniwersytety trzeciego i nie tylko trzeciego wieku).

Pani dr omówiła choroby jamy ustnej, na które narażeni są głównie ( ale nie tylko) seniorzy. Większość z tych chorób to choroby bakteryjne, dlatego należy szczególną uwagę zwrócić na higienę jamy ustnej (prawidłowe czyszczenie zębów i protez, wyrabianie u dzieci i wnuków nawyków dbania o zęby, częste wizyty u lekarza…).

Prelegent zaprosił zebranych w sentymentalną podróż po Paryżu podczas której odwiedzono znane muzea, nekropolie, miejsca związane z Wielką Emigracją, kabarety, a także charakterystyczne obiekty architektoniczne, jak wieża Eiffla czy Łuk Tryumfalny, uważane za symbol miasta. Wysłuchano również piosenek w wykonaniu Edith Piaf i Mireille Mathieu.

17.01.2019 Wykład z dziedziny sztuki pt. „Światło i cień- twórczość Rembrandta van Rijn” wygłosiła pani Helena Kisielewska. Przedstawiła biografię malarza i jego drogę do kariery. Podkreśliła najważniejsze cechy jego osobowości, jak pasję i geniusz, które stały u podstaw jego dokonań. Był nie tylko malarzem, co podkreśliła wykładowczyni, ale również kolekcjonerem tkanin, zbroi, instrumentów, z których tworzył scenografie do obrazów. Malarz odnajdował się w każdej dziedzinie malarstwa: w pejzażach, w tematyce religijnej, malował portrety, stosując różnorodne techniki, by pokazać swój geniusz w prezentacji „światła i cienia” Wykład był uzupełniony piękną interpretacją wyświetlonych obrazów.

Diagnostyka problemów ginekologicznych kobiet po menopauzie jest szczególnie ważna, ponieważ na ten okres przypada prawie 1/3 życia kobiet. Pani dr omówiła wpływ estrogenu na ogólny stan zdrowia pacjentek, suplementacje hormonów, rodzaje terapii hormonalnych. Również zwróciła uwagę na inne problemy wieku podeszłego jak nietrzymanie moczu czy też na rodzaje koniecznych badań.

Z przyczyn od nas niezależnych nie odbył się zaplanowany na 13.12. 2018 wykład. Na wysokości zadania stanęła kol. Janina Freund, która wygłosiła pogadankę na temat ziół, które kojarzą się ze świętami. Omówiła ich działanie oraz sposoby stosowania. Wyjaśniła również wątpliwości dotyczące, jednego z najpopularniejszych napojów - kawy.

Temat dotyczy głównie dzieci, ale prowadząca chciała uczulić obecnych na pewne objawy u wnuków, których przyczyną mogą być wady rozwojowe. Wyjaśniła na czym polega dializa otrzewnowa i za pomocą sztucznej nerki oraz odpowiadała na liczne pytania zebranych

Podczas spotkania prelegentka omówiła tzw. sztukę legionową: twórczość artystów – legionistów oraz artystów sympatyków Legionów z okresu I wojny światowej. W głównej mierze były to portrety dowódców i anonimowych żołnierzy, szkice, rzeźby: Jacka Malczewskiego, Leopolda Gotliba, Juliana Fałata, Jana Rembowskiego, Jana Raszki, Włodzimierza Koniecznego. Zebrani na wykładzie mieli również okazję podziwiać obraz olejny Szarża pod Rokitną , namalowany przez Wojciecha Kossaka w 1934.

Po próbie definicji „starości” prelegent zachęcał do aktywnego i radosnego przeżywania jesieni życia. Należy ustalić swój dekalog ważnych spraw z uwzględnieniem odpowiedniej diety, aktywności fizycznej i umysłowej, odpoczynku, spotkań z pogodnymi ludźmi. Nie należy zapominać o marzeniach, które powinny być motorem działań.
„Życie jest zbyt krótkie, by starzeć się brzydko” (fragment książki „Stwórz dobrą starość. Nie wysyłaj życia na emeryturę!”)

Podczas spotkania w ramach edukacji prawnej, realizowanej przez stowarzyszenie DOGMA omówiono rodzaje świadczeń z ZUS i MOPS w zależności od wieku oraz dochodów, a także o lokalnych ulgach podejmowanych przez władze samorządowe dla poprawy jakości życia osób starszych.

Podczas spotkania uczestnicy usystematyzowali wiedzę dotyczącą Polonii (Polonia historyczna i współczesna, największe skupiska, działalność w organizacjach polonijnych, sposoby organizacji czasu poza pracą i t d). Osobną uwagę prelegentka poświęciła trudnej sytuacji Polaków na Białorusi i na Litwie.

Wykład składał się z III części w trakcie których omówiono:
- sposoby ochrony chrząstki stawowej(redukcja masy ciała, ruch: basen, rower, spacery nordic walking,rehabilitacja i środki przeciwbólowe, endoproteza)
- osteoporoza: badania, leczenie, dieta, suplementy diety
- konsekwencje złamania biodra
„Lepiej zapobiegać niż leczyć”;, ale to już zależy od nas samych.

Podczas czwartkowego spotkania zebrani słuchacze oglądnęli film Rafaela Lewandowskiego, w którym przedstawiona została historia życia prof. Zygmunta Lubicz – Zalewskiego – dyplomaty , tłumacza, , historyka literatury i poety, który większość życia z powodów politycznych spędził we Francji, ale poprzez kulturę miał istotny wkład w budowę niezależnej Polski. Słowo wstępne o filmie przygotowała i wygłosiła kol. Janina Freund. Zachęcamy do oglądnięcia filmu osoby, które nie mogły być obecne na pokazie.

27 września br odbyła się uroczysta inauguracja siedemnastego roku akademickiego. Z tej okazji wygłoszony został wykład poświęcony twórczości Małgorzaty Musierowicz, autorce należącej do grona znanych i wysoko cenionych pisarek dla młodzieży. Cykl jej 22. książek określanych jako "saga rodzinna" pt. Jeżycjada eksponuje rolę Seniorów w rodzinie wielopokoleniowej, szczególnie w tworzeniu świata wartości i pokazywaniu dróg do ich respektowania. W tym zakresie autorka wpisuje się w rejony nie tylko literatury, ale i kultury. M. Musierowicz modelowe wspólnoty tworzy również poprzez prowadzony od kilku lat internetowy blog przez grono KC - Kochanych Czytelników.
Wykład zakończony został propozycją spotkania "na książkowej ścieżce".

Podczas spotkania prelegentka omówiła obowiązujące akty prawne, rodzaje zawieranych umów (w lokalu sprzedającego, poza lokalem, umowa na odległość itd.), obowiązki sprzedawcy przy zawieraniu umów z konsumentem, uprawnienia konsumenta w różnych przypadkach zakupów, możliwości odstąpienia od umów oraz zwrotu zakupionych towarów wolnych od wad i z wadami… Było to pierwsze spotkanie z ramach edukacji prawnej, którą realizuje Stowarzyszenie na Rzecz Poradnictwa Obywatelskiego „DOGMA”.

14.06.2018 „Rozwijaj się póki sił i czasu” Jolanta Szwalbe

Prelegentka przygotowała wykład autorski na podstawie ósmego zbioru cytatów „Pozostaw po sobie ślad”. Pierwsza część spotkania – refleksyjna, to dużo mądrych i pięknych cytatów m.in. o tym dlaczego warto pozostawić po sobie ślad, o pokorze i wielkości, mądrości i głupocie, wolności i niewoli, optymizmie i młodej duchem starości. Druga część natomiast to spora dawka humoru m.in. o tym, że warto poszaleć oraz dużo śmiesznych anegdot i żarcików.

14.06. 2018 „ Odnawialne źródła energii” Roman Senczyna

Podczas ostatniego w tym roku akademickim spotkania „Klubu wiedzy o wszechświecie” prowadzący omówił produkcję energii z odnawialnych źródeł takich jak, wiatr, opady, promienie słoneczne , biopaliwa czy też geotermia. Wskazał tendencje rozwojowe w najbliższych latach oraz Ustawę o Odnawialnych Źródłach Energii.

13.06.2018 odbyło się spotkanie z przedstawicielkami mobilnej kosmetyczki „Kolagen z Pompą”, podczas którego omówiono własności kolagenu naturalnego oraz linię kosmetyków i suplementów opartych na tym produkcie. Spotkanie prowadziła pani Mariola Dziamba

7.06.2018 wykład „Prawo spadkowe” adw. Przemysław Stęchły

Podczas wykładu omówiono sprawy dot. działu spadku, możliwości i sposoby uchylenia oświadczeń odrzuconego spadku, a także umowy zrzeczenia się dziedziczenia. Temat niezwykle trudny ze względu na złożoność wielu spraw rodzinnych.
Wykład odbył się z inicjatywy Komisji Edukacji Prawnej przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Katowicach.

24.05.2018 „Najwspanialsze zabytki Indii cz. I Północ” Włodzimierz Musiał

Fenomen dziedzictwa kulturowego Indii objawia się na wielu polach. Jednym z nich jest architektura. Z racji olbrzymich rozmiarów i zróżnicowania kraju każdy region wykształcił w ciągu wieków charakterystyczne cechy również w zakresie budownictwa. Indie są przebogate jeśli chodzi o zabytki.
Na liście UNESCO wpisanych jest ponad 40 obiektów. Są wśród nich ikony, budowle rozpoznawalne przez wszystkich. Bez wątpienia cudem światowej architektury jest Taj Mahal, mauzoleum cesarskie wzniesione w XVII wieku w Agrze. W tej wspaniałej budowli wzniesionej z białego marmuru zaklęta jest historia wielkiej tragedii i wielkiej miłości.
Kolejne przykłady najwspanialszych zabytków Indii należą do architektury sakralnej: Groty buddyjskie w Adżancie (Ajanta) oraz świątynia Kailashanatha w Ellorze.
W obu tych miejscach stajemy oniemiali przed kunsztem artystów indyjskich.

17 maja br. odbył się wykład prof. zw. Krystyny Heskiej – Kwaśniewicz pt. „Nieznany kraj Zofii Kossak-Szczuckiej na nowo odczytany". Zainteresowanie autorką „Krzyżowców” i wznowienie jej najbardziej znanych utworów związane jest z 50 rocznicą śmierci tej wybitnej pisarki i niezwykłego człowieka. Wykład był poświęcony życiu i twórczości Zofii Kossak-Szczuckiej, jej więzi ze Śląskiem poprzez zamieszkanie w Górkach Wielkich oraz głoszonym przez nią wartościom. Prof. K. Heska – Kwaśniewicz podkreśliła ważną cechę charakteru tej ważnej pisarki, mianowicie dzielność i bezkompromisowość w głoszeniu swych poglądów. Zaprezentowane zostało również najnowsze wydanie „Nieznanego kraju” - zbioru opowiadań związanych z historią Śląska. Opowiadania te można było nabyć na kiermaszu prowadzonym przez panie bibliotekarki UTW.

10.05.2018 odbył się wykład dra Bogdana Klocha pt. Podstawy budowy niepodległej RP w latach 1914-1918 wpisujący się w obchody 100-lecia odzyskania niepodległości naszego kraju. Wykładowca z bardzo dobrą znajomością stosunków międzynarodowych, nie tylko w Europie, nakreślił sytuację polityczną Polski, która pozwoliła na uzyskanie wolności w 1918 roku. Wysoki poziom merytoryczny wykładu, jak i sposób prezentacji wydarzeń historycznych spotkał się z dużym uznaniem słuchaczy.

Czym jest protokół dyplomatyczny, w jakim celu konieczne było jego ustanowienie, o korpusie dyplomatycznym, przywilejach i immunitetach dyplomatycznych, sposobach rekrutacji i wymaganiach dla przyszłych dyplomatów, a także wiele ciekawostek dot. omawianego tematu usłyszeli podczas spotkania licznie zebrani studenci UTW. Prelegent omówił również Konwencję Wiedeńską z 1961r. , która m.in. reguluje stosunki dyplomatyczne między państwami , ustala procedury mianowania i funkcje misji dyplomatycznych.

W czwartek 19 kwietnia br. prof. Maria Warchoł – Sobiesiak wygłosiła drugą część wykładu na temat „Muzyka polska”.

W nawiązaniu do pierwszej części wykładu, przypomniała jego główną refleksję dotyczącą tego na ile muzyka polska do XVIII w. czerpała z kultury europejskiej, a jakie wnosiła własne wartości.
  W trakcie wykładu scharakteryzowana została twórczość najwybitniejszych kompozytorów i wykonawców od romantyków do czasów Ignacego Paderewskiego. Wiadomości o życiu i kompozycjach polskich muzyków były uzupełniane wybranymi fragmentami muzyki, co nie tylko poszerzało rozumienie twórczości wybitnych Polaków tego okresu, ale wprowadzało nastrój wywołany wielkimi utworami, jak i poziomem ich wykonania, m.in.: Fryderyka Szopena, Karola Krupińskiego, Stanisława Moniuszki arią ze "Strasznego Dworu" śpiewaną przez wielkiego współczesnego tenora o międzynarodowej sławie - Piotra Beczałę. Twórczość Henryka Wieniawskiego przybliżył sławny Konstanty Andrzej Kulka. Na zakończenie wysłuchaliśmy piękną pieśń pt. „Polały się łzy...” do słów Adama Mickiewicza.

Pan prezydent omówił szczegółowo program „Rybnik przyjazny seniorom”, wymienił placówki dziennego pobytu dla seniorów oraz działania podejmowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej na rzecz seniorów oraz na rzecz osób przewlekle chorych.

Prelegentka przedstawiła znaczenie wychowania rodzinnego dzieci w życiu dorosłych, a także rolę dziadków i ich mądrą współpracę z rodzicami. Ożywione komentarze i uwagi po prelekcji świadczą o wielkim zainteresowaniu tematem. Wyjaśniła również rolę psychologa na oddziale dziecięcym w szpitalu.

Prowadzący wykład omówił aspekty prawne dot. m.in. sporządzania testamentów, podpisywania umów, finansów (banki, parabanki, chwilówki), danych osobowych. Zwracał szczególną uwagę na konieczność uważnego czytania podpisywanych dokumentów i dopytywania się o niezrozumiałe fragmenty umów.

Dr Izabela Zając – Gawlak podczas wykładu podkreślała znaczenie aktywności ruchowej jako warunku naszego zdrowia oraz omówiła czynniki ryzyka upadków. Następnie pokazała i zachęcała do systematycznych ćwiczeń mających wpływ na równowagę. Każdy z uczestników spotkania otrzymał folder z przykładowymi ćwiczeniami, które można wykonywać również w domu

Dr Stanisława Mielimąka na wykładzie omówiła zagadnienie porozumiewania się seniorów z dziećmi i wnukami. Przedstawiając model procesu komunikowania się podkreśliła, że porozumiewanie się jest miarą, za pomocą której dwoje (lub więcej) ludzi mierzy sobie wzajemnie stopień własnej wartości, nadto stanowi narzędzie mogące ten stopień zmienić. Sposób porozumiewania się z innymi zależny jest od postaw przyjmowanych względem różnych osób, zwłaszcza wobec naszych bliskich. W postawach tych rolę odgrywają zarówno komunikaty werbalne jak i pozasłowne. Ważne jest, by umieć słuchać i wysłuchać inne osoby, ujawniać siebie poprzez asertywne wypowiedzi oraz unikać stosowania barier komunikacyjnych. Możliwe jest skuteczne rozwiązywanie problemów z wzajemnym poszanowaniem. W kontaktowaniu się z dorosłymi dziećmi, wnuczętami warto używać słów nieraniących, wręcz uskrzydlających. Czy to możliwe? Słuchacze uczestniczący w wykładzie wykazali, że tak.

Przedstawicielka Urzędu Skarbowego z Rybnika, p. Justyna Ogorzałek omówiła podstawowe informacje dot. podatków od wynagrodzeń (kto podlega obowiązkowi podatkowemu, terminy składania PIT ów, zwolnienia itp.) oraz zasady opodatkowania spadków i darowizn. Zachęcała do składania zeznań podatkowych przez Internet. Po spotkaniu zainteresowane osoby mogły pod okiem specjalisty wysłać swoje zeznanie drogą elektroniczną.

Początki nowoczesnego designu sięgają lat 20-tych XX wieku i związane są z działalnością Bauhausu, szkoły która miała zasadniczy wpływ na kształt europejskiego wzornictwa. Wilhelm Wagenfeld, Marcel Breuer, Ludwik Mies van der Rohe związani z Bauhausem zaprojektowali wiele form przemysłowych, które przeszły do historii designu. Wśród najbardziej znanych projektantów w tej dziedzinie znajdują się również takie nazwiska jak: Alvar Aalto, Arne Jakobsen, Charles i Ray Eames, Philippe Starck, Ross Lovegrove. Na specjalną uwagę zasługuje nazwisko polskiego projektanta - Oskara Zięty, autora techniki, polegającej na pompowaniu specjalnego rodzaju blachy, która formuje się w kształt krzesła, stołka czy lustra.

Zjawisko szeroko rozumiane jako design stanowi w dzisiejszych czasach jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin projektowych.

Ryszard Kapuściński „Herodot”

28.09. 2017 „ Racjonalna Terapia Zachowania RTZ - sposób na zdrowe emocje, zdrowe myślenie, zdrowe życie”.

3.11.2016 wykład mgr inż. Andrzeja Kapłanka z cyklu „Moje siedem cudów świata” cz. I Angkor

20.10.2016 wykład „Mój przyjaciel mózg” mgr Janina Freund

19.10.2016 Pierwsza pomoc przedmedyczna. Grzegorz Jany

„Nawet nie będąc lekarzem można uratować życie”.

13.10.2016 wykład „Unia Europejska po Brexicie” poseł RP Marek Krząkała

Wykład inauguracyjny.

1. zagrożenia związane z zaciąganiem szybkich pożyczek (tzw. chwilówek);
   
2. kredyt konsumencki (np.: istota, koszty kredytu/pożyczki, różnice między kredytem a pożyczką, instytucje pożyczkowe);
   
3. pułapki w umowach finansowych;
   
4. uprawnienia konsumentów zawierających umowy finansowe (w szczególności odstępowanie od umowy kredytu konsumenckiego, zakupy na raty, zasady skutecznego odstąpienia od umowy zawartej na odległość/poza lokalem przedsiębiorstwa, kwestie akwizycji zwłaszcza na pokazach/prezentacjach sprzedażowych);
   
5. renta dożywotnia a odwrócony kredyt hipoteczny (odwrócona hipoteka) - istota, różnice, zalety i wady;
   

  17.03.2016„Op-art.” mgr Helena Kisielewska.

W kolejnym wykładzie z historii sztuki prelegentka omówiła Op-art – ang.optical , którego szczytowy okres rozwoju przypada na lata 60-te XX w., a zadaniem jest oddziaływanie na zmysł wzroku.
Przedstawiciele:
Josef Albers 1888-1976, już w latach 20/30-tych XX w. eksperymentował z kolorami (zwłaszcza interesowała go kwestia oddziaływania barw na oko ludzkie). W latach 60-tych opublikował książkę pt. Oddziaływanie barwy.
Victor Vasarely 1906-1997, doświadczenie z op-artem rozpoczął już w latach 30-tych XX w., częstym motywem w jego malarstwie jest zagadnienie wklęsłości i wypukłości. Stosował intensywne, fluorescencyjne barwy w celu wzmocnienia przekazu.
Bridget Riley 1931, częsty motyw w jej twórczości to linie faliste, dające wrażenie ruchu, falowania.
Carlos Cruz-Diez 1923 - stosował barwne linie układające się w abstrakcyjne, geometryczne wzory. Twórca enviromentów w stylistyce op-art.
Wojciech Fangor 1922-2015, artysta niezwykle płodny stylistycznie, za jego najważniejsze dokonania uważa się właśnie dzieła w stylistyce op – artu . Wraz ze Stanisławem Zamecznikiem zaprezentował pierwszy enviroment na świecie (1958 r.). Jako jedyny polski artysta miał indywidualną wystawę w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku (1970r.). Jego prace z okresu fascynacji op – artem składają się najczęściej z koncentrycznie ułożonych kręgów.

  10.03.2016 Realizm i kreacja w filmie: film dokumentalny dr Ewelina Konieczna

Twórców kina dokumentalnego interesuje człowiek i wszystkie jego sprawy, a ich celem jest pragnienie zrozumienia świata. Wykład dotyczył filmu dokumentalnego rozumianego jako „twórcza interpretacja rzeczywistości”. Według przyjętego założenia film dokumentalny nie jest obiektywny, ponieważ wybiera tylko pewne fragmenty rzeczywistości i przyjmuje określony punkt widzenia. Również fotografowanie autentycznych wydarzeń nie warunkuje prawdy na ekranie. Omawiane zagadnienia obejmowały także charakterystykę modeli filmu dokumentalnego i zjawisko mockumentary – fałszywego dokumentu, w którym fikcyjne wydarzenia prezentowane są w stylu filmu dokumentalnego. Wykład zakończyła projekcja dokumentu filmowego w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego pt. Gadające głowy.

 9.03.2016r. „Tajemnice (nie tylko) wiekowego mózgu” dr Marek Kaczmarzyk

Biolog i dydaktyk. Autor podręczników i programów szkolnych. Kierownik Pracowni Dydaktyki Biologii (Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski).

  3.03.2016r. Odbyło się spotkanie autorskie pani Jolanty Szwalbe, autorki antologii cytatów.

Wykład pt. „ Jak zwyciężyć czas i mieć w sercu wiecznie maj?” opracowany został na podstawie cytatów zamieszczonych w książce pt. „Obudź się do życia”. Książka składa się z 13 rozdziałów , a każdy rozdział poprzedzony jest komentarzem autorki. Ostatni rozdział zatytułowany „Jeszcze w zielone graj” zachęca do traktowania własnych dolegliwości z humorem, nie martwić się na zapas i skupiać na swoim wieku. Puścić wodze fantazji i mieć w sercu wiecznie maj

  25.02.2016r.wykład „Happening, performance, enviroment” mgr Helena Kisielewska

HAPPENING – forma artystycznej wypowiedzi operująca ciągiem luźno powiązanych zdarzeń, otwarta na przypadek i improwizację. Artysta dąży nie tylko do wciągnięcia widza w przebieg wydarzeń, ale chce go wręcz uczynić ich kreatorem.

PERFORMANCE - forma artystycznej wypowiedzi zbliżona do happeningu. Różnica między dwoma polega na nieangażowaniu w przypadku performancu widza do roli kreatora. Rozkwit performancu przypada na lata 70-te.

ENVIROMENT – działanie artystyczne polegające na sztucznie stworzonej sytuacji przestrzennej przeznaczonej dla osób pasywnie w niej uczestniczących. Enviroment jest uważany za pochodną happeningu.

                  
      N. de Saint Phalle               Fangor Zamecznik Studium przestrzeni         T.Kantor, Koncert morski

  18.02.2016r. „Bezpieczeństwo w Internecie” asp. szt. KMP Dariusz Piotrowski
Podczas spotkania omówione zostały zasady bezpiecznego korzystania z Internetu oraz zagrożenia , na które narażeni są jego użytkownicy, ze szczególnym uwzględnieniem cyberprzemocy, cyberprzestępstwa oraz uzależnień. Nawiązano również do bezpieczeństwa związanego z korzystaniem z telefonu komórkowego (oddzwanianie na nieznane numery itp.) Spotkanie odbyło się z okazji Dnia Bezpiecznego Internetu, który obchodzony był 9 lutego.

  11.02.2016r. Wspomnienie Feliksa Netza - poety, pisarza, przyjaciela; czyli słów kilka o Felku. mgr Jerzy Frelich
Motto:
„Gdzie jest, poezjo, twój wybawczy cel?
Obserwatorko,
korespondentko,
komentatorko.
Co to, poezjo,
Ocalenie?
(Przemysław Dakowicz)
Prelegent przedstawił biografię i fragmenty utworów Feliksa Netza, pisarza, poety, recenzenta, redaktora oraz tłumacza z języków: węgierskiego, rosyjskiego („Eugeniusz Oniegin”, „Dwadzieścia sonetów do Marii Stuart”Josifa Brodskiego), hiszpańskiego, który całe życie związany był ze Śląskiem. W spotkaniu uczestniczył osobisty przyjaciel poety , emerytowany polonista Bolesław Szostek.

  10.02.2016r. „Relacje: lekarz - pacjent” dr Józef Meisel

Dr Meisel omówił różnice w systemie zdrowotnym dawniej i dziś oraz wynikające z tego faktu relacje „lekarz – pacjent”. Ustosunkował się również do:
- zmian sposobu leczenia związanego z postępem medycyny,
- szczepień ochronnych dzieci i dorosłych,
- zaufania do lekarzy pierwszego kontaktu,
- „cudownych” preparatów z reklam i wiedzy o chorobach z Internetu

  4.02.2016r. „Wspomnienia z podróży po Islandii” mgr inż. Maria Krzemień
Maria Krzemień zabrała licznie zebranych studentów UTW w podróż po Islandii, po najmłodszym pod względem geologicznym obszarze kontynentu europejskiego. Podziwiano urodę przyrody: przepiękne wodospady, lodowce, rzeki, zatoki, gejzery, wulkany i formy skalne. Nie zabrakło również krótkiej informacji o historii , mieszkańcach oraz gospodarce.

  28.01.2016r. „Działalność Juliusza Rogera na ziemi rybnickiej” mgr Małgorzata Płoszaj
W wykładzie przedstawiono sylwetkę Juliusza Rogera, niemieckiego lekarza, entomologa, etnografa, wielkiego społecznika i humanisty, który w latach 1847 – 1865 żył i pracował na ziemi rybnicko – raciborskiej. Z jego inicjatywy wybudowano szpitalik w Rudach, rozbudowano szpital w Pilchowicach, rozpoczęto budowę szpitala w Rybniku, który po jego tragicznej śmierci został nazwany „Juliusz”.

  21.01.2016r. „Historia prawa” mgr Agnieszka Makosz
W trakcie wykładu prowadząca przedstawiła źródła prawa, opowiedziała o początkach zawiązywania się grup społecznych i w ich ramach powstawania własności, władzy i zasad postępowania. Przedstawiony został wpływ religii i moralności na kształtowanie się regulacji prawnych. Przytoczone zostały przykłady ciekawych paremii prawnych, wywodzących się z czasów Starożytnego Rzymu i wykorzystywanych do dnia dzisiejszego. Omówiony został zwyczaj jako podwalina powstawania prawa dawniej i dziś.

  14.01.2016r. „Zofia Kossak-Szczucka - wybitna pisarka i jej związki ze Śląskiem”. dr Edyta Korepta

Wykład wygłoszony dnia 14 stycznia br. poświęcony został twórczości wybitnej pisarki, Zofii Kossak-Szczuckiej, związanej ze Śląskiem. Pisarka po dramatycznych przeżyciach w czasie rewolucji sowieckiej zamieszkała w 1922 r. w Górkach Wielkich na Śląsku Cieszyńskim. I tam odnalazła swe „miejsce na ziemi”. Stworzyła dom, w którym spotykał się śląski świat literacki, napisała także książki poświęcone problemom Śląska, mianowicie przepiękną baśń Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata oraz oparte o źródła Legnickie pole, Wielcy i mali, Nieznany kraj, Bursztyny.
Wojenne przeżycia, działalność konspiracyjna i jej skutki, a także powojenna tułaczka nie zmieniły jej mocnej zasady zapisanej na płycie grobowej na góreckim cmentarzu:
„Mowa wasza niech będzie: tak-tak, nie-nie” [z Ewangelii św. Mateusza]. Taka postawa budziła szacunek i uznanie, które do dzisiaj manifestują mieszkańcy Górek i nie tylko oni.

  17.12.2015 „Podróże w filmie i z filmem”, dr Ewelina Konieczna.

Podróżowanie, wędrowanie czy włóczęga są tematem licznych filmowych opowieści. Filmowe migracje mają rozmaite przyczyny i cele, podróżują nie tylko bohaterowie, ale i twórcy ruchomych obrazów. Wykład dotyczył obecności motywu podróży i wędrówki w filmach Woody’ego Allena i Wima Wendersa. Przywołane przykłady wybranych filmów stanowiły ilustrację tezy, zakładającej że film może stanowić tekst kultury inspirujący do podjęcia podróży lub udania się w podróż wyobrażoną. Kino jako przysłowiowe „okno na świat” umożliwia widzom przemieszczanie się do miejsc odległych, daje możliwość zagłębienia się w przestrzeń kulturową nieznanego kraju i miasta, zachęca do realnego odwiedzenia znanych z ekranu miejsc lub kompensuje niemożność odbycia podróży rzeczywistej.

  16.XII.2015r. „Jaskra nadal groźna” dr Aniela Kempińska Wykład dotyczył jaskry, jej diagnostyki, objawów i leczenia. Przed wykładem przeprowadzono badanie testem AMSLERA, diagnozujące zmiany degeneracyjne plamki żółtej.

  10.12.2015 Wykład „ POP ART” mgr Helena Kisielewska

Podczas kolejnego wykładu z historii sztuki prelegentka omówiła POP ART. ang. popular art – sztuka popularna, kierunek w sztuce XX wieku, obejmujący zarówno malarstwo jak i rzeźbę oraz grafikę. Źródła inspiracji twórców POP ART stanowi kultura masowa, konsumpcjonizm, postęp techniczny, reklama.
Rozróżnia się dwa nurty pop art:
- angielski – ujawnił się w latach 50-tych XX w. w Anglii.

Główni przedstawiciele:
RICHARD HAMILTON 1922-2011
EDUARDO PAOLOZZI 1924-2005

- amerykański – narodził się w Stanach Zjednoczonych na początku lat 60-tych XX w.

Główni przedstawiciele:
JASPER JOHNS 1930
ROY LICHTENSTIN 1923-1997
CLEAS OLDENBURG 1929
TOM WESSELMANN 1931-2004
ROBERT RAUSCHENBERG 1925-2008
ANDY WARHOL 1928-1987
DUANE HANSON 1925-1996

W trakcie wykładu mówiono specyfikę POP ART na przykładzie dzieł ww. artystów.

  3.XII.2015 „ Śląskie mecyje” mgr inż. Andrzej Kapłanek W przededniu Barbórkowego Święta odbyło się spotkanie autorskie z p. Andrzejem Kapłankiem. Autor powieści „Śląskie mecyje” opowiadał o życiu w familokach, zwyczajach związanych ze świętem górniczym Barbórką ( koncerty orkiestr górniczych, karczmy piwne, piękne mundury galowe itp.), ciężkiej pracy pod ziemią, a także o skomplikowanych losach ludzi, mieszkających na ziemi śląskiej. Po wykładzie odbyło się spotkanie Zarządu z przedstawicielami Koła Seniorów SITG, podczas którego podsumowano dotychczasową współpracę oraz zaplanowano wspólne działania w nadchodzącym roku.

  2.XII.2015 odbył się pokaz filmu „Animowani. Seniorzy na Orliku”. Spotkanie poprowadziła Katarzyna Wala z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”, która opowiedziała o projekcie „Nasz Orlik”, przedstawiła również wyniki ogólnopolskich badań na temat Orlików. Przy okazji uczestnicy spotkania mogli zastanowić się nad tym, w jaki sposób można połączyć działalność rybnickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku z lokalną infrastrukturą sportową.
Wydarzenie zostało zrealizowane na zlecenie Fundacji Rozwoju Kultury Fizycznej, finansowane ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki.

  26.XI.2015 „Drach” Szczepana Twardocha epopeją śląską - mgr Alicja Godlewska

Powieść można określić jako jedną z pierwszych utworów o tematyce śląskiej - rodzaj epopei i zarazem powieści totalnej(o ziemi, związkach człowieka z naturą itp.). Prelegentka ukazała obyczajowość Ślązaków na przestrzeni około 100 lat ukazaną w książce, splątanych losów wielu rodzin śląskich, próbę określenia ich tożsamości narodowej ( płynnej) , wreszcie przemieszania kilku języków (niemieckiego, wasserpolnisch i gwary śląskiej). Barierę w odbiorze czytelniczym stanowił chaos chronologiczny(celowy!) i kwestia języka.
Ponadto omówiono okoliczności Nagrody NIKE i rolę pisarza we współczesnej literaturze. Alicja Godlewska

  W dniu 18. XI.2015r. wysłuchano wykładu pt. „Zagrożenia związane z brakiem świadomości wydolności własnego organizmu”.

W pierwszej części wykładu, Katarzyna Heise- Purchla omówiła zasady racjonalnego żywienia. Druga część wykładu poświęcona była świadomej aktywności fizycznej, którą przedstawił fizjoterapeuta Bartłomiej Sobel.

  12.11.2015r. wykład „Osobliwości Indii- bogactwo obrzędów, kultów i tradycji” Włodzimierz Musiał

Z pewnością każdy ma swoje wyobrażenie Indii, dla mnie Indie są najbardziej niezwykłym krajem na całym świecie. Od wielu lat zajmuję się poznawaniem i popularyzowaniem kultury Indii. To temat tak rozległy jak ocean, ale jednocześnie bardzo fascynujący. Indyjskich osobliwości jest przecież tak wiele, żeby wspomnieć chociażby o strukturze społecznej (kasty), podejściu do życia (mistycyzm), aranżowanych małżeństwach, karmie, dharmie czy ...świętej krowie.
Starałem się przybliżyć Państwu jak najwięcej indyjskich osobliwości, pamiętając o słowach Ryszarda Kapuścińskiego:
„każda kultura wymaga akceptacji i zrozumienia, i aby ją pojąć, trzeba ją najpierw poznać”.
Ufam, że z naszego spotkania wynieśliście wiele pozytywnych doświadczeń.
Włodzimierz Musiał

  5.XI.2015r. wykład „Praktyczne aspekty prawa spadkowego” mgr Agnieszka Makosz

Wykładowca przedstawił sposoby dziedziczenia oraz formalności konieczne do załatwienia w przypadku każdego z owych sposobów. Pokazał, jak wygląda podział majątku w przypadku dziedziczenia ustawowego. Zapoznał uczestników z modelami testamentów oraz sposobami ich sporządzania.

  2.XI.2015r. „Bezpieczny senior” st. aspirant Dariusz Piotrowski.

W dn.2.XI.2015r. odbyła się debata na temat bezpieczeństwa seniorów z udziałem przedstawicieli Komendy Miejskiej Policji st. aspiranta Dariusza Piotrowskiego i sierż. Anny Karkoszki, rzecznika KMP w Rybniku. Podczas spotkania przedstawiono szereg sytuacji zagrażających bezpieczeństwu i omówiono sposoby właściwej reakcji w określonych sytuacjach. Zachęcano również do włączenia się do społecznej akcji „ Nie reagujesz – akceptujesz!”. Liczba zadawanych pytań świadczy o dużym zainteresowaniu problemem bezpieczeństwa. Spotkania z przedstawicielami Policji będą kontynuowane.

  29.X.2015r. „Drugie życie nagrobków” mgr Małgorzata Płoszaj.

  Wykład traktował o tym co działo się i niejednokrotnie nadal dzieje z kradzionymi nagrobkami katolickimi i ewangelickimi oraz z żydowskimi macewami. Pokazano smutne „drugie życie nagrobków” – jak służą m.in. jako materiał budowlany (murki, obory, płyty drogowe), tarcze szlifierskie czy też wykorzystane jako nowe pomniki nagrobne.

  22.X.2015 wykład „Henryk Walezy – król, który wzgardził Rzeczpospolitą” mgr Adam Tracz

Wykładowca opisał sylwetkę najkrócej panującego króla Polski – Henryka Walezego, trzeciego syna Katarzyny Medycejskiej i Henryka de Valois. Obszernie omówił wydarzenia historyczne tego okresu we Francji oraz warunki postawione elektowi przez polską szlachtę( tzw. postulata polonica). Jako przyczynę ucieczki króla ( na wieść o śmierci brata, króla Francji) podał różnice klimatyczne i obyczajowe, a także ambicje polityczne Henryka Walezego.

  15.X.2015 „TASZYZM” mgr Helena Kisielewska

Informacje ogólne:

• kierunek w sztuce XX wieku
• jest odmianą malarstwa abstrakcyjnego niegeometrycznego
• rozwój przypada na końcówkę lat 40-tych i lata 50-te XX w.
• często wymiennie używany z pojęciem informel
• inne określenia taszyzmu: MALARSTWO GESTU, EKSPRESJONIZM ABSTRAKCYJNY, ACTION PAINTING

  14.10.2015 wykład „Zdrowy Senior – fitoterapia i profilaktyka” lek. med. Krzysztof Błecha

Lek. med. Krzysztof Błecha przedstawił zalety fitoterapii , jako alternatywnej metody leczenia i profilaktyki zdrowia seniorów. Zachęcał do zapoznania się z nowoczesnym portalem dla seniorów : zdrowy – senior .org. gdzie znaleźć można wiele informacji dotyczących zdrowia, stylu życia , planowanych wydarzeń dla seniorów czy też promocyjnych pobytów sanatoryjnych.

  8.10.2015r. „Wybory parlamentarne do Sejmu i Senatu RP” – Edmund Korzuch.

Wykładowca, w pierwszej części wykładu przypomniał historię Sejmu polskiego od I sejmu elekcyjnego w XVI w. aż do roku 1989, scharakteryzował również sylwetki premierów po 1989 r. do chwili obecnej. Następnie omówił zasady obowiązującego systemu wyborczego – większościowego do Sejmu i Senatu oraz JOW – ów ( jednoosobowe okręgi wyborcze ) do Senatu. Jako ciekawostki przytoczył wizyty różnych osobistości w Sejmie np. prezydenta Clintona, Jana Pawła II, Dalajlamy, króla szwedzkiego i innych. Na koniec przedstawiono sylwetki kandydatów do Sejmu i Senatu z naszego okręgu wyborczego w nadchodzących wyborach parlamentarnych.

  W czwartek, 1.10.2015r. odbyło się spotkanie autorskie, podczas którego zaprezentowano tomik fraszek i wierszy Piotra Franke pt. „Vademecum Ziemskiego Pielgrzyma”. Piotr Franke, członek UTW Rybnik zamieszcza swoje utwory w internecie, na portalach społecznościowych i kilku blogach. Podczas warsztatów regionalnych prowadzonych w rybnickim UTW powstał pomysł wydania tych utworów w formie książkowej. Prowadząca spotkanie i warsztaty regionalne dr Edyta Korepta zachęcała zebranych do działalności literackiej w każdej formie ( pamiętniki, opowiadania, wiersze, kroniki rodzinne), bowiem jest to nie tylko ogromne źródło wiedzy, ale również część kultury regionu.

 W dn. 29 września 2015r. w auli Politechniki Śląskiej odbyła się inauguracja roku akademickiego 2015/2016.
W uroczystości wzięli udział:
Piotr Kuczera – prezydent Miasta Rybnika,
Łukasz Dwornik – doradca Posła do Parlamentu Europejskiego, Bolesława Piechy
Grzegorz Janik i Czesław Sobierajski – Posłowie na Sejm RP,
Łukasz Kłosek, Franciszek Kurpanik, Wojciech Piecha – radni, członkowie Rady Miasta Rybnika
dr Jacek Kurek ,U. Śl., który wygłosił wykład inauguracyjny
delegacje Rybnickiej Rady Seniorów i Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa,
Stefan Makosz – zastępca dyrektora Centrum Kształcenia Inżynierów w Rybniku,
delegacje Uniwersytetów Trzeciego Wieku z Wodzisławia, Rudy Śląskiej i Żor
oraz licznie zgromadzeni studenci UTW Rybnik.

Uroczyste Gaudeamus Igitur zabrzmiało po raz czternasty, we wspólnym wykonaniu chóru Rudzkiego UTW i uczestników spotkania inauguracyjnego. Zebranych na uroczystości przywitała prezes UTW Rybnik, Maria Białek i przedstawiła plany na nowy rok akademicki. Przekazała również serdeczne pozdrowienia i życzenia wszelkiej pomyślności od p. Danuty Mrozek, założycielki UTW Rybnik. Następnie głos zabrali goście, życząc spełnienia wszystkich zamierzeń.
Z wielkim zainteresowaniem wysłuchano wykładu inauguracyjnego pt. „U źródeł tajemnicy zachwytu”, wygłoszonego przez dr Jacka Kurka. W części artystycznej wystąpił chór Uniwersytetu Trzeciego Wieku z Rudy Śląskiej.

  W czwartek, 24 września 2015r. odbyło się spotkanie Zarządu z nowoprzyjętymi członkami. Pani prezes przedstawiła zasady funkcjonowania stowarzyszenia oraz ramowy program na rok akademicki 2015/2016. Następnie członkowie Zarządu odpowiadali na liczne pytania, związane z naszą działalnością oraz z organizacją zajęć w nowym roku.

  W dn. 17 września 2015r. odbyło się drugie spotkanie edukacyjne w ramach realizacji projektu „Widzę, wiem, działam na rzecz klimatu”.

Ekoanimator, Kazimierz Panek przypomniał zebranym podstawowe założenia programu. Następnie słuchacze oglądnęli film o przyczynach i skutkach zmian klimatu oraz mieli okazję sprawdzić swoją wiedzę na w/w temat rozwiązując quiz. Najwięcej poprawnych odpowiedzi udzielił kol. Walery Byszewski. W nagrodę otrzymał watomierz. Podczas spotkania zaprezentowano prace plastyczne Wandy Korzuch, Urszuli Koczwary i Sabiny Jastrzębskiej, które wezmą udział w konkursie plastycznym.

10.09.2015 Podczas pierwszego powakacyjnego spotkania omówiono podstawowe zasady zachowania na drodze, ze szczególnym uwzględnieniem pieszych, rowerzystów oraz prędkości jazdy. Pokazany został również film przedstawiający rażące naruszenia przepisów drogowych. Wykład przygotował kol. Andrzej Łepeta.

3.06.2015r. Wykład „Bezpieczna Europa w kontekście wydarzeń na Ukrainie” Marek Krząkała, Poseł na Sejm RP
Tematem przewodnim wykładu była europejska polityka bezpieczeństwa.
Zagadnienie bezpieczeństwa Europy i kreowania nowej wspólnotowej polityki w tym zakresie omówione zostało w kontekście wydarzeń na Ukrainie. Wygłoszone opracowanie zawierało diagnozę sytuacji na Wschodzie, a także stanowiło analizę działań Rosji i jej polityki zagranicznej oraz ocenę realizacji zapisów porozumienia podpisanego 12 lutego br. w Mińsku. Sporo uwagi podczas wykładu poświęcono również przyszłorocznemu szczytowi NATO w Warszawie oraz kwestiom istotnym z punktu widzenia Polski w kontekście zatwierdzonego przez Sojusz planu wzmocnienia bezpieczeństwa we wschodniej Europie.
Wykładowi towarzyszyła ożywiona dyskusja na temat sytuacji na Ukrainie oraz polityki europejskiej w tym zakresie.

21.05.2015 „Osobowość pisarza – prawdy i mity” Alicja Godlewska
W wygłoszonym wykładzie dokonano próby ukazania rozbieżności między ideałami głoszonymi przez wybitnych pisarzy czyli mitem powstałym wokół ich postaci i maską zewnętrzną, a prawdą ukazaną obecnie w biografiach, dotyczących ich życia prywatnego, stosunku do rodziny itp. (bez skandalizujących szczegółów). Prelegentka zobrazowała ponadto zaburzenia osobowości niektórych twórców – to była cena za energię twórczą. Uwagi dotyczyły biografii niektórych twórców takich jak: Rousseau, Wolter, Mickiewicz, Andersen, Kosiński, a nie twórczości.

14 maja odbyło się spotkanie edukacyjne pt. „Odpowiedzialny senior”. Spotkanie prowadził Mateusz Zapart, wiceprezes GSU. Celem spotkania było zapoznanie uczestników z pojęciem społecznej odpowiedzialności firm, instytucji i osób prywatnych, co wiąże się z pojęciem ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej. Czy seniorzy mają wpływ na kształtowanie postawy odpowiedzialności wśród młodych, czy młode pokolenie jest odpowiedzialne za siebie i swoje czyny – m.in. te pytania wywołały niezwykle ożywioną dyskusję wśród zebranych.

W dn.13 maja 2015r. wykład pt. „Podologia – profilaktyka i leczenie chorób stóp” wygłosili Maria Gawliczek i Paweł Zostawa. Na wstępie omówiono anatomię stopy. Następnie przedstawiono najczęściej występujące patologie w budowie i funkcjonowaniu stóp u dzieci i dorosłych. Po wykonaniu badań diagnostycznych możliwy jest dobór obuwia i odpowiednich wkładek, korygujących ustawienie stóp. Poprawia to w znacznym stopniu komfort chodzenia i niweluje ból. Prowadzący wykład są magistrami fizjoterapii.

7.05.2015r. „Damy złotego wieku” mgr Urszula Motyka
W wykładzie przedstawiono sylwetki kobiet, które żyły w okresie potęgi Rzeczpospolitej. Najwięcej uwagi poświęcono: Bonie Sforzy, Barbarze Radziwiłłównie i Annie Jagiellonce.

23.04.2015r. „Kontrowersje wokół piramid w Gizie” Andrzej Kapłanek
Wykład był relacją z prowadzonych przez Andrzeja Kapłanka badań nad tajemnicami skrywanymi pod piaskami płaskowyżu w Gizie, uważanym przez starożytnych za „bramę do zaświatów”. Z piasków tych wyrastają trzy wielkie piramidy. Zdumiewają ogromem, intrygują skrywanymi we wnętrzu tajemnicami, zaskakują technicznymi rozwiązaniami. Przetrwały prawie niezniszczone, fascynując zarówno starożytnych jak i współczesnych podróżników. Z ogromu zgromadzonych spostrzeżeń i argumentów, wykładowca wybrał kilka, skupiając się na udowodnieniu kontrowersyjnej tezy , że Wielka Piramida nigdy nie była grobowcem Cheopsa.
Andrzej Kapłanek - inżynier, podróżnik, publicysta, prozaik, żeglarz. Autor kilkunastu książek przetłumaczonych także na kilka języków europejskich oraz tomiku wierszy.

16.04.2015r.
„Kolejowa myśl techniczna na Ziemi Rybnickiej na przełomie XIX i XX wieku”; mgr Jacek Jajczyk
Prowadzący wykład, Jacek Jajczyk - pasjonat historii kolejnictwa Górnego Śląska, przedstawił historię budowy poszczególnych linii kolejowych w naszym regionie. Wskazał na „perełki” architektury kolejowej (mosty, tunel w Rydułtowach, dworce kolejowe itp.). Wykład był bogato ilustrowany zdjęciami archiwalnymi i współczesnymi.

9.04.2015r. „Wspomnienia z podróży po Norwegii” Maria Krzemień.
Licznie zebrani studenci wysłuchali niezwykle ciekawego opisu podróży po Norwegii, która jest jednym z najpiękniejszych państw świata. Trasa wycieczki wiodła od Göteborga aż po Lofoty, a zakończyła się w Danii – ok.10 000 km. Wykład był ilustrowany wspaniałymi zdjęciami fiordów, lodowców, wodospadów i innych atrakcji, leżących poza utartymi szlakami turystycznymi.

26.03.2015 Agnieszka Osiecka w formie uzupełnienia: post scriptum, posłowie:„Bo tacy ludzie pojawiają się równie rzadko jak kometa” mgr Jerzy Frelich.
W kolejnym wykładzie poświęconym Agnieszce Osieckiej (poetka, pisarka, reżyser teatralny i telewizyjny, autorka ponad 2000 tekstów piosenek, dziennikarka) Jerzy Frelich omówił mniej znane epizody Jej życia, sukcesy, marzenia, również niepowodzenia. Wykład bogato przeplatany był wybranymi piosenkami.

25.03.2015r. „Jak zmierzyć się z depresją i budować szczęśliwą osobowość” dr Maryla Borczykowska.
W ub. miesiącu obchodzony był Światowy Dzień Depresji. W UTW Rybnik odbył się wykład dotyczący tej choroby, podczas którego omówiono:
1. przyczyny i uwarunkowania depresji oraz typy osobowości predestynujące do niej
2. reakcje emocjonalne i fizjologiczne towarzyszące chorobie
3. zmiany zachodzące w mózgu i endokrynologicznym przebiegu choroby
Podkreślono ważność pozytywnej oceny własnych osiągnięć i własnej wartości oraz nieizolowania się i nie niszczenia relacji międzyludzkich.
Należy patrzeć na świat pozytywnie!

W dn. 19.03.2015r. odbył się wykład pt. „Artyści I i II Grupy Krakowskiej”.
Mgr Helena Kisielewska scharakteryzowała obydwie grupy, a następnie omówiła twórczość wybranych członków II Grupy Krakowskiej: Marii Jaremianki, Jonasza Sterna, Kazimierza Mikulskiego i Jerzego Nowosielskiego.
I Grupę Krakowską ( 1932 – 1937) tworzyli studenci Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie o lewicowych poglądach. Inspiracją dla nich był głównie kubizm i ekspresjonizm.
W 1946 powstała Grupa Młodych Plastyków, która nawiązywała do tradycji I Grupy Krakowskiej i od 1957 roku przekształciła się w ugrupowanie pod nazwą II Grupa Krakowska. Prace artystów grupy wystawiane były w „Krzysztoforach” – galerii i oficjalnym miejscu spotkań członków.
Sztuka II Grupy Krakowskiej wykazuje się niezwykłą różnorodnością – począwszy od inspiracji ekspresjonizmem, abstrakcją po surrealizm.

26 lutego br. odbył się wykład pt. „Obraz życia mieszkańców Ziemi Rybnickiej na podstawie wspomnień i kronik rodzinnych” wygłoszony przez Edytę Koreptę oparty m.in. o warsztaty mające na celu poszukiwanie i opracowywanie kronik rodzinnych, pamiętników, dzienników, a także pisanie wspomnień. Można z nich ułożyć niekłamany obraz przeszłości Ziemi Rybnickiej, a w indywidualnych przypadkach napisać historię własnej rodziny dla dzieci i wnuków, ułożyć drzewo genealogiczne, zebrać rodzinne niepowtarzalne zwyczaje. Główną bohaterką charakteryzowanych kronik była mieszkanka Czernicy, której dzieje utrwalił wnuk w formie interesująco opisanych zdjęć albumowych, dowodzących wielkiego szacunku i przywiązania do nestorki rodziny.
Wykład uzupełniły teksty pani Adelajdy Mazelanik, która tworzy współczesną kronikę wydarzeń w formie wierszowanej oraz piękna proza poetycka pani Jadwigi Mandery sięgająca do wspomnień ważnych w jej dziejach i rodziny.

Zachęcamy do przyłączenia się do grona osób spisujących historię swego życia, by uchronić ją od zapomnienia.

12.02. 2015r. Wykład pt. „Kapizm” Helena Kisielewska
Podczas wykładu mgr Helena Kisielewska omówiła twórczość następujących artystów: Jana Cybisa, Zygmunta Waliszewskiego, Józefa Czapskiego oraz Artura Nacht – Samborskiego, członków stowarzyszenia o nazwie Komitet Paryski (KP). Członkowie w/w stowarzyszenia zainspirowani byli twórczością postimpresjonistów, a zwłaszcza Cezanne’a i Bonnarda.

11.02.2015r. wykład pt. „Czerniak – fakty i mity”.
Lek. med. Dorota Sobel omówiła rodzaje, czynniki ryzyka rozwoju oraz sposoby leczenia czerniaka, najgroźniejszego nowotworu skóry. Pani doktor wiele uwagi poświęciła profilaktyce i wczesnemu rozpoznaniu choroby.

5.02.2015„Rok dla klimatu. Stwórzmy razem dobry klimat” Agnieszka Sadowska-Konczal
Świat podlega ciągłym, dynamicznym zmianom. Zmienia się również klimat, w tempie dotąd nieznanym naukowcom. Jakie mechanizmy stoją za tymi zmianami? Jaki jest udział nas, ludzi, w stymulowaniu tych procesów? W czasie wykładu odkrywamy, że obserwowane przez nas zjawiska, postępująca degradacja przyrody, problemy społeczne, rozprzestrzeniające się choroby, susze, pożary i powodzie, wymieranie gatunków i globalny kryzys ekonomiczny mają wspólny mianownik - zmieniający się klimat. Zastanawiamy się również, co każdy z nas może zrobić, żeby skutecznie działać na rzecz dobrego klimatu.
W spotkaniu uczestniczyła Maria Cieślik, inspektor w Wydziale Ekologii Urzędu Miasta Rybnika.
Obszerne omówienie tematu i relacja fotograficzna ze spotkania zamieszczone są na stronie rybnik.com.pl

29.01.2015r. Prezentacja programu „Rok dla klimatu”. UTW Rybnik przystąpił do ogólnopolskiego programu „Rok dla klimatu” realizowanego przez Fundację „Ziemia i Ludzie”. EkoAnimatorzy: Jadwiga Jemielita i Kazimierz Panek przedstawili zasady akcji „ Widzę, wiem, działam dla klimatu”, która ma wzmocnić nawyki proekologiczne studentów UTW, ich rodzin oraz dzieci i młodzieży. W ramach tej akcji odbędą się:
- wykład „Rok dla klimatu. Razem stwórzmy dobry klimat”
- konkurs wiedzy o klimacie( z nagrodami)
- konkurs fotograficzno - plastyczny
- i inne , np. sadzenie drzew

Uczestnicy spotkania otrzymali edukacyjne wobblery i „Dzienniczek działań”, który przypomina o zapobieganiu zmianom klimatu przez stosowanie prostych zasad: oszczędzaj, wyłączaj, odzyskuj.
Dużym zainteresowaniem zebranych cieszył się kalkulator CO2, podczas prezentacji którego, każdy z obecnych mógł sprawdzić wpływ jego środowiska domowego na emisję CO2.

22.01.2015r. „Artyści grupy Praesensu i Bloku. Unizm”. Kontynuując tematykę sztuki nowoczesnej mgr Helena Kisielewska omówiła następujące grupy działające w I połowie XX wieku:
BLOK (kubistów, suprematystów, konstruktywistów) 1924-1926
Członkowie: Władysław Strzemiński, Katarzyna Kobro i Henryk Stażewski
PRAESENS 1926-1929
A.R.(Awangarda Rewolucyjna lub Awangarda Rzeczywista) 1929-1936
Członkowie: Władysław Strzemiński, Katarzyna Kobro, Henryk Stażewski, Julian Przyboś i Henryk Brzękowski
Wybitnym osiągnięciem kulturalnym okresu międzywojennego było stworzenie przez członków A.R. Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej.
Następnie omówiona została twórczość Władysława Strzemińskiego (1893-1952) i Henryka Stażewskiego (1894 - 1988) na wybranych przykładach.

15.01.2015r. Tragiczne losy pięknej cesarzowej Austrii i królowej Węgier, żony cesarza Franciszka Józefa I przedstawił podczas wykładu „Prawdziwa historia cesarzowej Elżbiety – Sissi” historyk, Adam Tracz

14. 01.2015r. O sposobach leczenia przewlekłego bólu, a także o faktach i mitach związanych ze stosowaniem leków opioidowych mówił podczas wykładu „Leczenie przewlekłego bólu” dr Piotr Buchwald, anestezjolog .

8.01.2015r. „Lodowce świata” Maria Krzemień

Podczas wykładu przedstawiono krótką informację glacjologiczną oraz pokazano sprzęt używany do turystyki lodowcowej. Wykład był bogato ilustrowany zdjęciami lodowców z różnych stron świata.

18.12.2014r. „Nieznana historia polskich Habsburgów” Adam Tracz

Adam Tracz, historyk z Żywca przedstawił niezwykle ciekawe dzieje rodziny Karola Stefana Habsburga. Prelekcja bogato ilustrowana była zdjęciami i krótkimi filmami, a także anegdotami z ich życia. Najwięcej uwagi poświęcono Krystynie Habsburg, która mieszkała w Żywcu w latach 2001-2012.

10.12.2014r. „Używki – uzależnienia” dr hab. med. Wacław Jeż

Wykład traktował o epidemiologicznym wręcz sposobie szerzenia się różnych uzależnień od środków psychotropowych od II połowy XX wieku, a także o zagrożeniach z tym związanych dla seniorów.

4.12.2014r. „Niewidoczne prędkości” mgr inż. Zdzisław Mencel
W niezwykle interesującym wykładzie mgr inż. Zdzisław Mencel poruszył następujące zagadnienia:
· Przypomnienie Słuchaczom podstawowego pojęcia prędkości
· Omówienie prędkości spotykanych w życiu codziennym
· Dążenie ludzkości do osiągania dużych prędkości w technice i rozrywce
· Technika widzenia oka ludzkiego
· Niewidoczne zjawiska w naszym otoczeniu
· Możliwości obserwacji niewidocznych zmian czy ruchów
· Przykłady niewidocznych dla oka zjawisk z wykorzystaniem techniki cyfrowej

22.10.2014 „Zdrowie stwórz sobie sam” Eugeniusz Gołybard

Studenci UTW Rybnik wysłuchali z dużym zainteresowaniem wykładu p. Eugeniusza Gołybarda (naukowca, poety, dziennikarza, tłumacza) o wypracowanej przez Niego metodzie uzdrawiania własnego organizmu. Metoda oparta jest na dalekowschodnich ćwiczeniach i dużej samodyscyplinie. Przykładowe ćwiczenia wykonała Irena Gołybard.

16.10.2014r. odbył się wykład z historii sztuki pt. „Neoplastycyzm” - Helena Kisielewska.

Podczas wykładu p. Helena scharakteryzowała doktrynę artystyczną opracowaną przez PIETRA MONDRIANA (1872-1944) , polegającą na stosowaniu przecinających się pod kątem prostym linii pionowych i poziomych (efekt siatki) oraz operowaniu ograniczoną kolorystyką (czerwień, żółty, niebieski)

15.10.2014r. W ramach realizacji zadania „Zdrowie to skarb seniora" odbył się wykład „Aktywność ruchowa seniorów”. Wykład wygłosił dr Andrzej Myśliwiec, fizjoterapeuta, zwracając szczególną uwagę na warunki aktywności, wskazania i przeciwwskazania zdrowotne.

9.10.2014r. „Public relations – narzędzia i mechanizmy ważne nie tylko w biznesie i polityce”.

O tym , jak ważne jest zbudowanie własnego wizerunku, o narzędziach PR ( PR - „pijar”), wizerunku medialnym i wielu innych sprawach związanych z Public Relations dowiedzieli się zebrani studenci na wykładzie dr Barbary Wolek – Kocur z Katedry Kulturoznawstwa i Filologii Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach.

2.10.2014r. „Bezpieczny senior - dobre rady” Marek Wróbel

Celem autorskiego programu Marka Wróbla pt. „Bezpieczny senior” jest pobudzenie aktywności w sferze psychicznej i fizycznej, niezbędnej do aktywnego życia w środowisku zamieszkania. Po krótkim wprowadzeniu w tematykę programu prowadzący przypomniał zasady oraz udzielił wielu rad dotyczących m.in. poruszania się w przestrzeni publicznej, w środowisku domowym, a także o ograniczonym zaufaniu do obcych.

W czwartek, 25 września 2014r.odbył się wykład pt. „Wizje rozwoju Rybnika”. Prezes Stowarzyszenia „Rybnik Nasze Miasto” Aleksander Larysz przedstawił zaktualizowany projekt rewitalizacji obiektu poszpitalnego „Juliusz”- oraz projekty zagospodarowania Zalewu Rybnickiego, Ośrodka Sportu w Kamieniu oraz targowiska w centrum Rybnika.

W trakcie wykładu interesująco zostały również sklasyfikowane wartości na wyższe i niższe oraz określono powinność wypełniania wartości wyższych.
Prof. Katarzyna Olbrycht na pierwsze dwa pytania odpowiedziała pozytywnie, a szczególną rolę w tym procesie przypisała rodzinie, w tym pokoleniu seniorów, dla których realizacja wartości wyższych, dalekich od komercjalizmu, jest ważna. Przed seniorami postawiono wręcz obowiązek świadomego przekazywania ważnych wartości młodszym pokoleniom.
Wykład spotkał się z dużym zainteresowaniem i wywołał wiele refleksji, również poprzez wytyczenie konkretnych celów dziadkom, babciom, wujkom – rodzinie.